Zotonic - Atom Feed Module 2024-03-28T23:42:02+01:00 https://hart.amsterdam/nl/ Hart Amsterdammuseum https://hart.amsterdam/rsc/53324 2015-12-23T11:04:59+01:00 2015-12-22T13:40:00+01:00 Fenna Smits https://hart.amsterdam/rsc/51728 Om het welzijn van de Berg van het Water Op slechts anderhalf uur rijden richting het noorden van Bogotá ligt het natuur reservaat Cárpatos, in de mineraalrijke regio Páramos. De eeuwige verkeersgeluiden van de miljoenenstad verdwijnen als sneeuw voor de zon tijdens de busrit door een uitgestrekt heuvellandschap, met haar groene valleien en kleurige bloemen. Tussen al dit groen hebben graffiti artiesten en boeren de handen in één geslagen om zich te verzetten tegen de exploitatie van gas. <p><!-- z-media 53325 {"align":"block","size":"middle","crop":"","link":""} --></p> <p>Rondom het natuurreservaat wonen slechts een aantal boerenfamilies, campesinos, zoals zij hier worden genoemd. Zij leven van veeteelt en de productie van melk.  Behalve goed gevulde zwart met witte koeien en de campesinos leeft er een enorme verscheidenheid aan dieren in het natuurgebied, en telt het een grote variëteit aan lokale plantsoorten. Maar sinds kort heeft het reservaat er een nieuwe bezoeker bij. Deze bezoeker komt van ver en is voorlopig van plan nog even te blijven. De Chinees/Canadese multinational Nexen is namelijk op zoek naar gas. De multinational gaf de campesinos een gemeenschappelijk gebouw cadeau, una casa cooperativa, waar zij gezamenlijk de melk van hun koeien kunnen verwerken en stallen. Deze vrijgevigheid had natuurlijk wel zijn prijs, en in ruil voor de gift verleenden de campesinos hun medewerking aan “fracking” proeven. Fracking is een omstreden techniek om tot diepere grond door te kunnen dringen met gasboringen. Door kleine ontploffingen in de aarde op te wekken met chemische stoffen ontstaan kleine scheurtjes in de aarde waardoor gas geëxploiteerd kan worden. De campesinos waren echter niet ingelicht over de mogelijke negatieve gevolgen die een dergelijke risicovolle praktijk met zich meebrengt.</p> <p><!-- z-media 53326 {"align":"block","size":"middle","crop":"","link":""} -->Totdat er twee jonge meiden, werkzaam in het aangrenzende dorp Guasca, aan de deur klopten. Zij vertelden hen dat het boren van gas kan leiden tot uitdroging van de grond waarvan zij leven, vervuiling van het water waarvan niet alleen zij, maar heel Bogotá wordt voorzien, het uitsterven van lokale flora en fauna, en tot slot, een beroep op de grond van hun eigen kleine finca, de boerderij waar zij hun hele leven wonen.  De twee jonge meiden, Luisa en Deka, maken deel uit van een artistiek collectief, AsoComún Fortaleza de la Montaña, dat zich inzet voor het bewustzijn en bescherming van de ecologie in de regio Páramos. Al eerder waren zij  langs geweest in het reservaat om de school van de kinderen te schilderen. Toen zij de campesinos hadden ingelicht over de negatieve gevolgen van  fracking, vroegen de campesinos, “waarom komen jullie niet terug om al onze huizen te schilderen?”.</p> <p><!-- z-media 53327 {"align":"block","size":"middle","crop":"","link":""} --></p> <p>En zo geschiedde. Zij trommelden zo’n vijfentwintig artiesten uit Bogotá op en brachten hen voor een weekend onder in het reservaat. Hier sliepen zij in de huizen van de campesinos, die hen eveneens van eten en drinken voorzagen. De muurschilderingen die zij daar realiseerden, beelden stuk voor stuk de rijke biodiversiteit van het reservaat af. Op deze manier proberen de artiesten het mijnbouw bedrijf duidelijke te maken wat er echt toe doet in het reservaat. Of in de woorden van één van de buurtbewoonsters, “zij [de muurschilderingen] geven leven aan de dingen die wij belangrijk vinden”. Een anderen campesino vertelden mij dat het een stille manier van protest is, om te laten zien dat ze het niet eens zijn met de plannen van het petroleum bedrijf. “Zij en wij, laten zien dat we houden van het plattenland en niet willen dat het vernietigd wordt”.</p> <p><!-- z-media 53328 {"align":"block","size":"middle","crop":"","link":""} -->Een “stille” manier van protest. Hier slaat hij de spijker op zijn kop. Nergens is een slogan of afbeelding te vinden die het bedrijf openlijk aan de schandpaal hangt. Geen tekst die eist dat het bedrijf vertrekt uit het reservaat, of hen beschuldigt van vervuiling. Ik kon het daarom ook niet laten om na afloop vraagtekens te zetten bij de effectiviteit van het protest. Zal de multinational er überhaupt wel acht op slaan? Maar een vriendin in Bogotá herinnerde mij er aan dat ik niet moest vergeten dat we ons in de context van Colombia begeven, waar mensen maar al te goed weten wat de gevolgen kunnen zijn van een luid en openlijk protest. Zij vertelde mij dat niet alleen mensen vermoord worden of “verdwijnen” vanwege de drugshandel, guerrilla of paramilitaire. Maar dat ook zij die zich openlijk uitspreken tegen deze miljarden business, het risico lopen dit met hun leven te bekopen. Het Chinees/Canadese mijnbouw bedrijf is zeker niet de enige die zich in Colombia heeft gevestigd. Vele gronden in Colombia, ook de heuvels in het zuiden van Bogotá, worden geëxploiteerd voor het gewin van mineralen. En bijna niets van de opbrengst blijft binnen de landsgrenzen van Colombia. De desastreuze gevolgen voor grond en bewoners wél.</p> <p><!-- z-media 53329 {"align":"block","size":"middle","crop":"","link":""} --><!-- z-media 53330 {"align":"block","size":"middle","crop":"","link":""} -->In deze context, waar mensen wel twee keer nadenken over het uiten van kritiek, heeft dit “stille” protest misschien wel een grotere politieke impact dan ik dacht. Niet alleen voelen de campesinos zich gesterkt door de muurschilderingen die het belang van de biodiversiteit voor de bewoners zichtbaarheid verlenen, maar ook door de aanwezigheid van een groep jonge stadsmensen die laten zien dat ook zij om het plattenland geven. Daarnaast blijven de muurschilderingen niet verscholen tussen de groene bergen. De muurschilderingen, een medium van communicatie, zijn op hun beurt weer vastgelegd met andere media. Deze foto’s, video’s, blogs, of korte berichtjes van protest, hebben een afterlife op social media, en bereiken zo een veel groter publiek.</p> <p><!-- z-media 53331 {"align":"block","size":"middle","crop":"","link":""} -->“Hoe kan je je verzetten tegen een bedrijf met zoveel macht?”, vroeg Deka mij. “Door een zo groot mogelijk draagvlak te vinden van mensen die het wat kan schelen”, was wat zij mij antwoordde. Op die manier, hoop ik dat dit blog ook zo z’n steentje bij kan dragen, en het bereik van dit, letterlijk, esthetische protest vergroot.</p> <p><!-- z-media 53332 {"align":"block","size":"middle","crop":"","link":""} --></p> <p><!-- z-media 53333 {"align":"block","size":"middle","crop":"","link":""} --></p> https://hart.amsterdam/rsc/52705 2015-11-17T17:36:03+01:00 2015-11-17T16:49:00+01:00 Fenna Smits https://hart.amsterdam/rsc/51728 Maagdenhuis en Universidad Nacional Tijdens de bezetting van het Maagdenhuis door de studenten van de Universiteit van Amsterdam in het voorjaar van 2015, schreven studenten hun klachten en eisen netjes op spandoeken. Het contrast kan haast niet groter met de muren van de Universidad Nacional in Bogotá, waar studenten op klaarlichte dag de muren van de universiteitsgebouwen beschilderen. <p>Universidad Nacional is een van de weinige openbare universiteiten in Bogotá en staat ook wel bekend als de “witte stad”. De spierwitte faculteitsgebouwen staan verspreid over een gigantische groene campus, die met al haar voorzieningen inderdaad niet onder doet voor een stad. Rondom een centraal plein zijn een bibliotheek, een concertzaal, expositieruimtes en tal van kleine eet- en drinkgelegenheden te vinden. Op het plein worden empanadas (pasteitjes), aguapanela (warm suikerriet drankje) en ander street food verkocht. Na een korte wandeling langs de groene lanen van de campus verdwijnen de eeuwige verkeersgeluiden van bedrijvig Bogotá en beland je in een andere wereld, een wereld vol met artistieke en politieke expressie (vaak een onmogelijk onderscheid).</p> <p> <!-- z-media 52707 {"align":"block","size":"middle","crop":"","link":""} --></p> <p>Op Plaza del Ché—vernoemd naar de beroemde muurschildering van Ché Guevara — komen studenten samen om muziek te maken, films te projecteren op de witte muren, of om gewoon rond te hangen bij het kampvuur en aguapanela te drinken. Het portret van Ché Guevara is voor het eerst geschilderd door de communistische priester Camilo Torres, tevens medeoprichter van de sociologie afdeling, maar al meerdere malen overgeschilderd. Ook vandaag nog wordt de revolutionaire geest geuit in slogans aangebracht door groepen jongeren die bekend staan als “capuchos”, die zich vermommen met zwarte capuchons en sjaals. Vermoedelijk zijn capuchos studenten, maar niemand weet eigenlijk zeker wie deze vermomde personages zijn. Hun bezoek aan de universiteit gaat veelal gepaard met vernieling van de universiteitsgebouwen, en zij zijn dan ook zeker niet geliefd bij alle studenten. Afgelopen mei werd bijvoorbeeld een groep capuchos die het conservatorium gebouw wilde betreden de toegang geweigerd door een groep studenten die riepen “Fuera de accá!” (Weg hier!).</p> <p> <!-- z-media 52708 {"align":"block","size":"middle","crop":"","link":""} --></p> <p>Cupachos zijn echter niet de enige die de witte muren van de universiteitsgebouwen als medium gebruiken. Net als de studenten van de UvA uiten studenten hier kritiek op het vastgoedbeleid van het bestuur. Steeds meer grond wordt doorverkocht aan buitenlandse investeerders, en dat terwijl faculteitsgebouwen op instorten staan. Op één van de entreepoorten van de universiteit staat met dikke vette letters geschreven “Bienvenidos Gringo’s” (Welkom gringo’s), wat refereert naar de vestiging van de Amerikaanse ambassade op de campus. Op een schot dat de bouwput van de afgebroken faculteit voor architectuur afschermt, staat in grote zwarte letters geschreven “Ahí está su hijueputa facultad pintada” (Hier is je verdomde faculteit geschilderd). Architectuur studenten hebben vijf jaar moeten wachten tot er geld was om het op instorten staande gebouw te slopen en zullen nog eens vijf jaar moeten wachten tot een nieuwe faculteit gebouwd zal worden. Ook privatisering van onderwijs, waardoor onderwijs zelfs op openbare universiteiten steeds duurder wordt, bevechtende studenten met graffiti. In rode dikke letters staat er op verschillende muren geschreven: “Estudiar para trabajar, o trabajar para estudiar” (Studeren om te werken, of werken om te studeren).</p> <p> <!-- z-media 52709 {"align":"block","size":"middle","crop":"","link":""} --></p> <p><!-- z-media 52710 {"align":"block","size":"middle","crop":"","link":""} --></p> <p>Naast deze kritische leuzen worden de muren vooral gebruikt als openbaar oefenlokaal. De faculteit van de kunst zit onder uitprobeersels: van beschermde diersoorten tot fantasiewezen, portretten en andere figuren. Veel kunststudenten van Universidad Nacional hebben zich verenigd in collectieven en schilderen ook in de straten van Bogotá. De witte muren van de universiteit bieden een uitstekende plek om te experimenteren. Deze mozaïek van (politieke) slogans, muurschilderingen, graffiti letters en aanklachten transformeert de muren van de universiteit tot een klankbord van de studenten en faciliteren een ruimte waar kunst, politiek en wetenschap speels in elkaar overlopen.</p> <p><!-- z-media 52711 {"align":"block","size":"middle","crop":"","link":""} --></p> https://hart.amsterdam/rsc/52256 2015-10-19T18:16:55+02:00 2015-10-19T17:48:00+02:00 Fenna Smits https://hart.amsterdam/rsc/51728 MUSEO LIBRE: een Openlucht Museum in het Zuiden van Bogotá In het zuiden van Bogotá hebben vier jonge graffiti artiesten in 2013 het project Museo Libre opgezet. Het begon allemaal als het afstudeerproject van Lucas Estaban Hernández; een experiment om te onderzoeken of door middel van kunst het imago van een wijk, en de relatie met haar inwoners, getransformeerd kan worden. Lees de derde gastblog van antropologe Fenna Smits vanuit Bogotá. <p>Toen het geld om zijn studie af te maken op was, heeft Lucas het project samen met zijn collectief <a href="https://www.facebook.com/profile.php?id=100010386460084&amp;fref=ts">SurVano</a> voortgezet. Een maand lang nodigt SurVano (inter)nationale graffiti artiesten uit om de muren in hun wijk Vista Hermosa (prachtig uitzicht) te komen schilderen. In 2013 deden er 12 artiesten mee. In 2014 was dit aantal verviervoudigd en dit jaar deden er meer dan 100 artiesten mee. Afgelopen maand was de derde editie van Museo Libre, dit maal georganiseerd in samenwerking met het collectief Cultura 19, en ik was er bij om het project op film vast te leggen.</p> <p><!-- z-media 52257 {"align":"block","size":"middle","crop":"","link":""} --></p> <p><strong>Het stigma van het Zuiden</strong></p> <p>&quot;Ga nooit naar het zuiden, daar is het heel gevaarlijk&quot;, was één van de eerste adviezen die mijn huisgenoot mij meegaf toen ik aankwam in Bogotá. Voor veel Bogatanas die in het Centrum of het Noorden van de stad wonen is het Zuiden onbegaanbaar gebied. Zo verklaarde een man uit Cartagena die in Bogotá woont, &quot;Er zijn 2 Bogotá&#39;s; het Zuiden en het Noorden&quot;. Toen ik hem vroeg of hij het Zuiden wel eens had bezocht, antwoordde hij stellig: &quot;nunca!&quot; (nooit!). Deze informele, maar met alle zintuigen merkbare grenzen, —de vervallen staat van de huizen, de heuvelige stoffige straten, de geur van niet opgehaald vuilnis—polariseren de stad in termen van veilige en onveilige gebieden. Vooral het negentiende district van het Zuiden, Ciudad Bolivar, heeft de reputatie gevaarlijk te zijn. De nederzetting op de heuvel is opgebouwd door ontheemde mensen die uit de rurale gebieden zijn gevlucht vanwege het gewapende conflict. Hoewel een vredesakkoord met de FARC recentelijk getekend is, en de overheid spreekt van een &quot;cultura del paz&quot;, arriveren in Ciudad Bolivar nog elke dag vluchtelingen van het platteland.</p> <p> </p> <p><strong>Openlucht Museum</strong></p> <p>SurVano bestaat uit vier graffiti artiesten die in Ciudad Bolivar wonen. De vier twintigers zijn het zat dat hun buurt gestigmatiseerd wordt. Door de muren van de huizen om te toveren in muurschilderingen, hopen zij de associaties van Ciuadad Bolivar met armoede, geweld en gevaar te veranderen in een associatie met een openlucht museum. Wilson Niño, lid van SurVano, legt uit dat hij hoopt dat mensen in plaats van, &quot;Ga nooit naar het zuiden, het is daar gevaarlijk&quot;, zullen zeggen: &quot;Ga naar het zuiden, het is net een museum!&quot;</p> <p><!-- z-media 52258 {"align":"block","size":"middle","crop":"","link":""} --></p> <p>Behalve de wijk esthetisch op te knappen en daarmee het imago van de wijk te veranderen, hoopt SurVano ook dat de buurtbewoners meer reden hebben om zich met hun buurt te identificeren. In de voorafgaande maanden heeft SurVano veel tijd gestoken in het opsporen van muren en het langs de deuren gaan om toestemming te vragen aan de huiseigenaren. Voordat de artiesten beginnen met schilderen worden zij voorgesteld aan de bewoners en soms laat de artiest een schets zien van wat zij of hij in gedachten heeft. Veel buurtbewoners benadrukken dat ze &quot;algo bonito&quot;, iets moois, op hun muur willen; een boom of een vogeltje. Maar tot zover de inspraak van de buurtbewoners, want uiteindelijk zijn de artiesten vrij (Museo Libre) om te kiezen wat zij schilderen.</p> <p><!-- z-media 52259 {"align":"block","size":"middle","crop":"","link":""} --><!-- z-media 52260 {"align":"block","size":"middle","crop":"","link":""} --></p> <p><!-- z-media 52261 {"align":"block","size":"middle","crop":"","link":""} --></p> <p><!-- z-media 52262 {"align":"block","size":"middle","crop":"","link":""} --></p> <p><!-- z-media 52263 {"align":"block","size":"middle","crop":"","link":""} --></p> <p><strong>Fruitsapjes</strong></p> <p>Vanuit alle buurten in Bogotá, en in enkelen gevallen ook vanuit buiten Bogotá, reizen artiesten naar het Zuiden van de stad. Voor de meeste artiesten is het een eerste kennismaking met Ciudad Bolivar en haar inwoners. Zij produceren de muurschilderingen, maar zijn ook de eerste proefpersonen van het experiment Museo Libre. Lucas ondervroeg artiesten tijdens het schilderen over hun ervaring in de buurt. De artiesten antwoordden enthousiast met anekdotes over hoe de buurtbewoners hen eten en drinken gaven en hoe de kinderen meehielpen met schilderen. Zo vertelde Giovannie lachend dat mensen uit de buurt hem fruitsapjes bleven aanbieden. Waarop Lucas vroeg &quot;Kan je geloven dat ze zeggen dat mensen hier elkaar vermoorden?&quot;. &quot;Todo mentida&quot;, ‘één grote leugen, antwoordde Giovannie.</p> <p><!-- z-media 52264 {"align":"block","size":"middle","crop":"","link":""} --></p> <p><strong>Concrete actie</strong></p> <p>Het experiment verloopt niet altijd vlekkeloos. Zo werd een groep artiesten van Museo Libre door de lokale drugsbende van &quot;hun&quot; terrein gestuurd. Dit soort incidenten zijn ook onderdeel van het leven in Ciudad Bolivar, SurVano belicht met Museo Libre de positieve kanten van de wijk. Initiatieven zoals deze, en anderen—zoals het project om collectieven moestuinen aan te leggen op de heuvels—zijn concrete acties die het leven in de buurt aangenamer maken. Daarnaast brengt Museo Libre mensen die in verschillende wijken, onder verschillende omstandigheden wonen, met elkaar in contact en betwist daarmee de informele grenzen die Bogotá opdelen. Deze initiatieven komen van de buurtbewoners zelf en vullen een gat op wat de overheid nalaat. Een hands-on aanpak die zij met onuitputbare energie en veel plezier uitvoeren. Zoals <a href="http://estebanrestrepo.wix.com/hernandez#!El-arte-urbano-como-herramienta-de-transformaci%F3n-territorial/c22zv/5604a4d90cf25fa7fe16a57f ">Lucas</a> op zijn website schrijft: &quot;Met de voeten in de grond, en de ziel in de muren!&quot;.</p> <p><!-- z-media 52265 {"align":"block","size":"middle","crop":"","link":""} --></p> https://hart.amsterdam/rsc/51848 2015-10-01T10:43:14+02:00 2015-09-24T10:25:00+02:00 Fenna Smits https://hart.amsterdam/rsc/51728 Lavamoa Tumbá-Tsunami Op carrera 53b en calle 27, tussen de wijk Chapinero en Bogotá downtown, stond een voormalig Japans restaurant leeg. ‘Un espacio perdido’ , zoals ze hier zeggen; een vergeten ruimte. De graffiti artiesten Nicee Naranja en Chucho hebben de eigenaar van het pand benaderd met een voorstel om het pand in om te toveren tot een artistieke ruimte. Een galerie, een museum, maar toch net even wat anders dan wat we gewend zijn van een reguliere expositie. Fenna Smits vervolgt haar speurtocht naar de graffitiwereld van Bogata. <p><!-- z-media 51857 {"align":"block","size":"middle","crop":"","link":""} -->Op de gevel staat een gigantische grijnzende panda omringd door sierlijke graffiti letters en kleurrijke fantasiewezens. Het bespoten pand steekt af bij de rest van de bruinrode bakstenen gebouwen die zo kenmerkend zijn voor Bogotá. Vanuit de open deur klinken luide Balkan beats. Een jong meisje met lang bruin haar verwelkomt ons. Ze verkoopt vandaag haar zelf gemaakte sieraden, samen met andere tieners die zijn uitgenodigd om een kleine warenmarkt te vormen. Ik bewonder haar sieraden, maar mijn aandacht wordt al snel getrokken door de muren die ons omringen. Geen enkel stukje muur is onbedekt gelaten; slangen en tijgers komen samen met tribale maskers en geisha’s.</p> <p><!-- z-media 51851 {"align":"block","size":"middle","crop":"","link":""} --></p> <p>Het gebouw blijkt veel groter dan het van buiten oogt en bestaat uit minstens twintig kamers verspreid over twee verdiepingen. Geen kamer is hetzelfde. Het is net alsof je in een trein zit, en het voorbijrazende landschap continu verandert. Toch verenigt een gemeenschappelijke Japanse thematiek de verschillende kamers. Er is geen object wat niet in handen is gevallen van de artiesten; badkuipen, toiletten, ramen en muren zijn allen onderdeel van het kunstwerk. Ook de sporen van het productieproces zijn niet uitgewist; de vloeren liggen bezaaid met kwasten, potten verf, spuitbussen, pakjes sigaretten en gekleurde voetstappen. Naast de gangbare graffititools, hebben de artiesten ook andere materialen en technieken gebruikt. Planten, sculpturen, origami, spiegels en papier maché maken allemaal deel uit van het totaal. De bijzondere wirwar aan materialen, objecten en verbeeldingen maakt het bezoek aan het verlaten restaurant een duizelingwekkende ervaring.</p> <p><!-- z-media 52056 {"align":"block","size":"middle","crop":"","link":""} --></p> <p>Nice Naranja en Chucho hebben al vaker een vergeten ruimte onder handen genomen met hun in 2014 opgerichte collectief Lavamoa Tumbá, een samenwerking tussen artiesten die in leegstaande  panden ruimtes willen creëren voor graffiti, urbane kunst, en andere artistieke disciplines. De benaming ‘Tsunami’  voor deze plek verwijst naar de allesverwoestende kracht van stromend water. Behalve ravage brengen de golven ook een kans op vernieuwing met zich mee. En dat is precies hoe Lavamoa Tumbá haar beweging graag ziet: een artistieke golf die vergeten ruimtes nieuw leven in blaast.</p> <p><!-- z-media 51853 {"align":"block","size":"middle","crop":"","link":""} -->Honderdtwintig artiesten, waarvan dertig internationaal, hebben vrijwillig meegewerkt aan dit project. Nicee Naranja benadrukt in ons gesprek dat het een ‘taller libro’ is, een vrije werkplaats voor verschillende activiteiten en het delen van ervaringen. Nicee Naranja benadrukt dat het niet té georganiseerd mag zijn. Met behulp van de metafoor van een vlieger legt Nicee Naranja zijn visie uit. Om te zweven moet de vliegerraar het touwtje strak gespannen houden, zowel als af en toe laten vieren. Zonder de juiste balans zal de vlieger nooit van de grond komen.</p> <p><!-- z-media 51854 {"align":"block","size":"middle","crop":"","link":""} -->Tsunami is niet slechts een ruimte om te bezichtigen, maar een plek waar artiesten samenkomen, ideeën uitwisselen, elkaar helpen, muziek luisteren, rondhangen en mengen met het publiek. Zo worden er workshops breakdance georganiseerd voor kleine kinderen en kunnen zij hun schilderkunsten oefenen aan een lange tafel vol met vinger verf. ’s Nachts  wordt het pand gebruikt voor feesten, waar artiesten, vrienden en onbekenden elkaar ontmoeten, drinken en dansen. Het draait bij Lavamoa Tumbá dus net zo goed om het uiteindelijke product, de geschilderde muren, als om de weg er naar toe. Ofwel, in de woorden van Nicee Naranja: “Pintar es la excusa”, schilderen is het excuus. </p> <p><!-- z-media 51855 {"align":"block","size":"middle","crop":"","link":""} --><!-- z-media 51856 {"align":"block","size":"middle","crop":"","link":""} --><!-- z-media 51850 {"align":"block","size":"middle","crop":"","link":""} --><!-- z-media 51858 {"align":"block","size":"middle","crop":"","link":""} --></p> <p><!-- z-media 51852 {"align":"block","size":"middle","crop":"","link":""} --></p> <p><!-- z-media 51859 {"align":"block","size":"middle","crop":"","link":""} --></p> https://hart.amsterdam/rsc/51718 2015-10-19T18:12:09+02:00 2015-09-14T17:46:00+02:00 Fenna Smits https://hart.amsterdam/rsc/51728 Graffiti in Bogotá Bogotá, de hoofdstad van Colombia, bevat een enorme hoeveelheid street art en graffiti. De muren van deze mega-stad zijn het canvas voor het werk van naar schatting 5.000 artiesten, zowel internationale artiesten, Bogotanas als Colombiaanse artiesten vanuit alle windstreken. Fenna Smits, verdiept zich voor haar researchmaster Antropologie aan de UvA de komende maanden in de wereld die schuil gaat achter deze muurschilderingen. Lees haar eerste gastblog vanuit Bogotá. <p>Muurschilderingen, tags en stencils in alle soorten en maten concurreren voor een plekje op de muren van Bogotá. Om kennis te maken met de ideeën en motieven van de artiesten die hun werk op de muren exposeren biedt <a href="http://bogotagraffiti.com">graffititour Bogotá</a> een wandeling door het historische centrum van de stad aan.</p> <p>Midden op de dag begint de wandeling in Parque los Periodistas, wat eerder aandoet als een plein dan een park vanwege het gebrek aan bomen. Het centrale verzamelpunt is moeilijk te missen; in de meest zuidelijke hoek van het plein heeft zich een groepje gevormd waarvan de meerderheid blank is, gewapend met backpacks, windjacks en camera’s. Na tien minuten wachten heeft de groep zich uitgebreid tot een dikke twintig man en neemt de gids ons mee op sleeptouw door de kronkelige straatjes van La Candelaria, het historische centrum van de stad.</p> <p>La Candelaria is een relikwie uit de koloniale tijd toen Colombia werd bezet door de Spanjaarden. De koloniale architectuur—eens een manifestatie van buitenlandse onderdrukking, nu gekoesterd als nationaal erfgoed—is de toeristische trekpleister van de stad. De kleurrijke lage huisjes zijn door UNESCO uitgeroepen tot werelderfgoed van “uitmuntende universele waarde”. Anders dan in Amsterdam, vertelt de gids ons, blijven deze monumentale pandjes echter niet gespaard van graffiti.</p> <p><!-- z-media 51719 {"align":"block","size":"middle","crop":"","link":""} --></p> <p><strong>Soepele wetgeving</strong></p> <p>Tijdens de wandeling wordt het geleidelijk aan duidelijk waarom Bogotá favoriet is bij zoveel (internationale) street art en graffiti artiesten. Deze worden voornamelijk aangetrokken vanwege de soepele wetgeving jegens graffiti. In Bogotá kan men niet worden gearresteerd voor het maken van graffiti en loopt men hooguit het risico op een lage boete wanneer de gekozen muur toebehoort aan een gebouw met een publieke functie, zoals een kerk of het politiebureau. Winkels en privé eigenaren geven daarnaast vaak graffiti artiesten een opdracht om de muren van hun gebouw te decoreren. Dit doen zij om een muur vol met tags te voorkomen, die over het algemeen als minder esthetisch worden ervaren. Ook de huidige burgemeester, Gustavo Petro, heeft de waarde van graffiti en street art erkend als een vorm van culturele en artistieke expressie. Het zet de stad in een positiever daglicht dan de gebruikelijke berichtgeving over drugs, guerrilla en corruptie. Bovendien, in Colombia heeft de politie wel andere zorgen aan haar hoofd.</p> <p><!-- z-media 51720 {"align":"block","size":"middle","crop":"","link":""} --></p> <p><!-- z-media 51721 {"align":"block","size":"middle","crop":"","link":""} --></p> <p><strong>Diego Felipe Becerra &amp; Justin Bieber</strong></p> <p>Dit is niet altijd zo geweest. Op 19 augustus 2011 werd de 16 jarige Diego Felipe Becerra door een politieman doodgeschoten toen hij graffiti aanbracht. De politieman dacht dat zijn spuitbus een wapen was. De familie van Diego Felipe ging in protest en werd gesteund door de street art community. De verontwaardiging om de dood van de jonge artiest groeide toen Justine Bieber tijdens zijn tour in Bogotá door een politie escort werd vergezeld om zijn graffiti op de muren van de stad achter te laten. Waarom wordt de één door de politie vermoord en de ander met een escort vergezeld voor één en dezelfde daad, was de vraag die in de straten van Bogotá weerklonk. Sindsdien is graffiti voor de wet geen misdaad meer en heeft Bogotá zich ontwikkeld tot een levendige galerie. De muren van de stad - de eeuwenoude én nieuwe, het privébezit én de publieke gebouwen - geven expressie aan de meningen en verbeeldingen van duizenden graffitischrijvers en street artists.</p> <p><strong>Graffiti als medium</strong></p> <p>Opvallend zijn vooral de vele maatschappelijke en politieke boodschappen die in de graffiti verweven zitten. Zo herinnert Praxis, een street artist uit New York, voorbijgangers aan de vele daklozen die Bogotá telt. En maakt DJ LU, een bekende Colombiaanse street artist, een verwijzing naar het enorme contrast tussen het bestaan van de armen en de rijken in Colombia.</p> <p><!-- z-media 51722 {"align":"block","size":"middle","crop":"","link":""} --></p> <p><!-- z-media 51723 {"align":"block","size":"middle","crop":"","link":""} --></p> <p>Dezelfde Dj LU, een Colombiaanse artiest, heeft door de hele stad kleine stencils aangebracht, die verwijzen naar misstanden in de politiek en de maatschappij, zoals de guerrilla’s die hij hier afbeeldt als marionetpoppen van het grotere politieke conflict in Colombia.</p> <p><!-- z-media 51724 {"align":"block","size":"middle","crop":"","link":""} --></p> <p>Een ander terugkerend beeld op de muren van Bogotá is de inheemse symboliek. Zo vraagt Cuache, een Colombiaanse artiest, met zijn grote en kleurrijke muurschildering aandacht voor de lastige situatie waarin inheemse mensen in Colombia zich bevinden. In de cirkel rechts van de muurschildering staat geschreven “Nuestro Norte es el Sur”. Een verwijzing naar de Amerikaanse multinationals die het land van inheemse mensen leeghalen en opkopen. De situatie van inheemse mensen in Colombia is een onderwerp wat ik vaker afgebeeld zie op de muren als ik door de straten van Bogotá wandel.</p> <p><!-- z-media 51725 {"align":"block","size":"middle","crop":"","link":""} --></p> <p><!-- z-media 51726 {"align":"block","size":"middle","crop":"","link":""} --></p> <p>Maar zeker niet alle graffiti en street art in Bogotá heeft een expliciete politieke boodschap. Veel muurschilderingen representeren de veelzijdige flora en fauna van Colombia. Ook buiten het historisch centrum is de flora en fauna van het land regelmatig het onderwerp van grote muurschilderingen. Volgens de gids is het een eerbetoon aan de rijke biodiversiteit van het land. Maar ik vraag me af of deze niet vooral gekozen worden om het gebrek aan dieren en planten in de grote vervuilde stad op te vullen. Of misschien wel om een alternatief te bieden voor de huidige invulling van de stad. Om de wereld anders voor te stellen dan deze op dit moment is.</p> <p><!-- z-media 51727 {"align":"block","size":"middle","crop":"","link":""} --></p> <p>Echter, niet iedereen in Bogotá is blij met deze vrijheid van expressie die zo confronterend de voorbijganger omringt. Zo ontmoette ik in Villa del Lleva, een toevluchtsoord voor vele rijkere Bogotanas drie uur buiten de stad, een Amerikaanse missionaris die sinds 20 jaar in Bogotá woonde en zich beledigd voelde door een tag in zijn buurt die leest als: “Faith no more”. Ook sprak ik een econoom in Chiá, een stadje net buiten Bogotá, die graffiti, waaronder hij tags verstond, als een vorm van geweld ervaart; het toe-eigenen van iemands anders bezit.</p> <p>Onder de artiesten zelf heerst ook verdeeldheid over de betekenis van de street art en graffiti in Bogotá. In een bijeenkomst tussen artiesten die voornamelijk in het zuiden van de stad werken, wat door veel Bogotanas word gezien als onbegaanbaar gebied, kwam naar voren dat zij de rondleiding een onjuiste representatie vinden van Bogotá’s graffiti. Het historisch centrum is slechts een mini deel van deze gigantische stad en de productie van graffiti en street art rijkt tot ver buiten de straten van deze kleurrijke huisjes. Er valt dus nog veel te ontdekken in de wereld die schuilgaat achter deze muurschilderingen.</p>