Het Amsterdam-Paviljoen
De gemeente Amsterdam had een eigen paviljoen op het terrein (35 bij 15 meter), vlakbij de pond op de Buiksloterweg. Het Amsterdam-Paviljoen richtte zich op de promotie van de Amsterdamse haven. Dit doel werd extra kracht bijgezet door een uitgebreid decoratieprogramma. Aan de schilder Hobbe Smith (1862-1942) de eer de bovenkanten van de wanden te voorzien van een serie van twaalf enorme schilderijen, die de Amsterdamse haven anno 1913 moesten weergeven. Ter voorbereiding kreeg hij van de Havendienst een boot ter beschikking, waarmee hij het hele havengebied, van IJmuiden tot aan Pampus, kon afvaren.
De schilderijen
Op twee van de schilderijen laat Hobbe Smith de stad vanaf het IJ zien. Bij het binnenkomen van het Amsterdam-Paviljoen zag men tegenover de ingang als eerste een schilderij met een gezicht op het IJ. Op dit schilderij zijn weliswaar schepen op de voorgrond te zien, maar de aandacht wordt evengoed naar gebouwen op de achtergrond getrokken. Prominent in beeld is de overkapping van het Centraal Station. Links daarvan is de Sint Nicolaaskerk en de toren van de Oude Kerk te zien. Het standpunt dat Hobbe Smith ingenomen moet hebben bij de voorbereiding van dit schilderlij is aan de overkant van het IJ, ten oosten van de Willemsluis.
Gezicht op het IJ voor Amsterdam, 1913 Hobbe Smith (1862-1942)
Een tweede schilderij dat in het paviljoen hing en de skyline van de stad laat zien, diende als tegenhanger van een gezicht op het IJ 30 jaar eerder. De schilder Johan Adolph Rust (1828-1915) schilderde dit doek voor de Wereldtentoonstelling in Amsterdam in 1883. Het schilderij versierde één van de korte zijden van het paviljoen. Hobbe Smith zou daartegenover een contemporaine versie van het IJ schilderen, zodat getoond kon worden wat voor veranderingen de Amsterdamse haven in korte tijd had doorgemaakt. Ook hier wordt de aandacht naar de Amsterdamse skyline op de achtergrond getrokken. Ditmaal heeft Hobbe Smith het schilderij voorbereid vanaf een standpunt iets ten noordwesten van de Tolhuistuin. Links is nog een stukje van de stationsoverkapping te zien. Daarop volgen van links naar rechts de torens van de Oude Kerk en de Beurs van Berlage, de koepel van het Paleis op de Dam, de Ronde Lutherse Kerk, de Westertoren en de Posthoornkerk. In de ronde bovenhoeken van het schilderij zijn Mercurius en Neptunus te zien, die de handel en de zeevaart symboliseren.
De hele serie schilderijen van Hobbe Smith is deze zomer voor het eerst weer samen te zien in Amsterdam Noord! Elke vrijdag, zaterdag en zondag van 11.00 tot 17.00 uur zijn de schilderijen te bewonderen in de Kromhouthal (Hamerkanaal 85-353 Amsterdam Noord).
Lezingen
Lezingen over de schilderijen worden door kunsthistorica Daphne Willemsen gegeven op:
Zondag 23 juni 13.00 uur
Zondag 30 juni 13.00 uur
Zondag 28 juli 13.00 uur
Daphne Willemsen
