Naar de synagoge

Verteller: Oude muur van de Joodse Begraafplaats. Wil Wickel
Auteur: Frits Slicht Frits Slicht
3 Reacties
Linnaeusstraat, Javastraat, Transvaalbuurt

De meeste mensen die in de grote synagoge kwamen, waren gewone hardwerkende mensen.

Synagoge in de Linnaeusstraat. Nederlands Israelitische Synagoge in de Linnaeusstraat (op nummer 119) met links de ingang aan de Polderweg.<br />Deze foto dateert van 1928.<br />Bron: Beeldbank Stadsarchief Amsterdam.

Synagoge in de Linnaeusstraat. Nederlands Israelitische Synagoge in de Linnaeusstraat (op nummer 119) met links de ingang aan de Polderweg.
Deze foto dateert van 1928.
Bron: Beeldbank Stadsarchief Amsterdam.

Alle rechten voorbehouden

Over de synagoge in de Linnaeusstraat

Bij ons in de buurt had je niet een echt grote synagoge, je had wel hier en daar een kleine huissynagoge. De echt gelovigen, als ze echt wilden, stuurden hun kinderen naar de speciale Joodse school in Rapenburg. De meeste kinderen gingen echter gewoon naar een openbare school. Als ze naar een synagoge wilden, konden ze naar de grote synagoge in de Linnaeusstraat. Voor meer informatie over de bouw lees het verhaal: De oude Synagoge
(Overigens staan op de website meer verhalen over deze synagoge via de zoekopdracht: synagoge.)

Ik mocht niet naar binnen

Ik ben wel eens met een vriendje uit mijn buurt mee geweest naar de synagoge in de Linnaeusstraat. Ik mocht dan niet naar binnen, niet alleen vanwege mijn armoedige kleding maar ook vanwege mijn overduidelijke niet-joodse uiterlijk. Ik zat dan meestal op de stoep te wachten tot hij weer naar buiten kwam. Men vond dat ik niet tot ‘de gemeenschap’ behoorde, dat merkte je gewoon. Als “vaderjoods” kind telde ik niet mee. Binnen ben ik nooit geweest. Van buiten vond ik het, als kind, trouwens een indrukwekkend gebouw. Op de stoep voor de synagoge stonden in mijn tijd grote bloembakken met geraniums. Die stonden aan beide zijden van de trap. De Rabbijn woonde ergens op de Polderweg.

De meeste mensen die in de grote synagoge kwamen, waren gewone hardwerkende mensen. Niet speciaal de rijke mensen. De Transvaalbuurt, waar de synagoge stond, was een mengeling van allerlei klassen. Er woonde lagere en hoger joodse ambtenaren, handwerkslieden, handelslui, noem maar op.

Ik heb dan wel een Joodse vader, echt in het Jodendom heb ik mij nooit verdiept. Ik ben wel een sympathisant van Israël, ik leef met de bevolking mee hoewel ik inzie dat ze met bepaalde zaken helemaal niet goed zitten.

Lees ook: Het gat dat Synagoge Oost naliet

Alle rechten voorbehouden

1974 keer bekeken

3 reacties

Voeg je reactie toe
Jan Dijk

uitgewoonde synagoge

Ik bied nog een tekst aan.

Ik ga heel erg stotteren. Krijg na een paar jaar een tijdje spraakles in het GGD-gebouw aan de Polderweg, dat haalt weinig uit. Onderweg erheen passeer ik (loop vanaf ons huis aan de Middenweg langs de Linnaeusstraat ernaar toe) een uitgewoonde synagoge, een ruïne. Die zal in 1962 afgebroken worden, dat mag dan nog; kort daarna is dat bij wet verboden. Wat was die voor de oorlog mooi van buiten en van binnen! De fraaie gebrandschilderde ramen zijn nu in Israël. Zijn op internet te vinden. Las er niet lang geleden een lang artikel over van Jaap Kamerling. In de Transvaalbuurt vlakbij ons woonden tot in de oorlog heel veel Joden. Vele jaren niets van geweten. Hoewel mijn vader direct na de oorlog ook dominee was van de Transvaalbuurt.

franshogenbirk

synagoge

in hetjaar 1945 de maanden kan ik me niet zo goed heringen of het maart of april was hebben wij nico englander en nog paar andere jongens de namen zijn ontschoten de vloer van de synaoge gesloop maar ik weet zeker dat er nog een ander persoon anwezig was die niet bij ons hoorde de kelder was toen nog droog toen een paar dagen weer naar binnen om verder slopen en weer naar de kelder gingen stond deze gedeelte onder water wat bleek naar jaren dat er van joodse mensen juwelen en goud waren verborgen heeft nog in de krant gestaan ps we klomen via de op foto te zien aan polderweg naar binnen via een kontje achter drie ramen waren toileten j of dickie oomkes of frans de vries of die het waren dan krijg wel een bericht dat bericht is tot stand gekomen omdat ik de foto zag van de synagoge daar tegen over was een schuilkelder van hout en zand niet zo half ronde beton zo als op het ambenpleinf
Frans Hogenbirk
---------------------------------------------------
Beste Frans ik kwam in jou verhaal de naam Nico Engelander tegen is dat de Nico die ook nog een verdienstelijke voetballer is geweest.Als dat zo is?

Nico en zijn vrouw zijn mijn buren in Purmerend en voor drie jaar terug is Nico overleden .
Met vriendelijke groeten Ria Evertse
------------------------------------------------

Freda Cohen Rapoport

"Ik mocht niet naar binnen"

Goh, wat gaat dat tegenwoordig dan anders. Misschien was het de eigen interpretatie van de persoon uit dit verhaal, dat hij als jongen met slechts een Joodse vader (dan tel je officieel niet mee voor de Joodse wet) in de synagoge niet welkom was.
Nu wordt nergens naar gevraagd. Iedereen is welkom: laat de vreemdeling binnenkomen (Pesach verhaal).
Mooi verhaal en prachtige foto van de synagoge.