Vandaag neemt collega Marianne Jonker afscheid vanwege haar pensioen na een loopbaan sinds 1981 bij de Dienst Gemeentemusea resp. het Amsterdam(s Historisch) Museum. Hier was zij jarenlang dé centrale persoon voor de binnenkomende en uitgaande bruiklenen. In dit stukje zoomt zij in op een bijzondere bruikleenaanvraag.
#020today: ‘Dat persoonlijke verhaal achter die zelfgemaakte Waag in de oorlog doet me wat’
Laatst kwam de vraag binnen van de nabestaanden van Willem Hermanus Oldert om het model van de Waag op de Nieuwmarkt te mogen lenen, dat hij had gemaakt in het begin van de oorlog. De aanleiding voor deze vraag was een familiereünie, die me deed denken aan een identieke vraag vele jaren geleden, pal na zijn overlijden. Met dit object in hun midden werden herinneringen opgediept waaronder ook aan het verhaal achter dit model.
Willem Oldert werd wees op zijn derde en kwam terecht in het weeshuis te Middelharnis, waar hij verbleef tot zijn achttiende. Hij werd opgeleid tot meubelmaker. Tijdens de oorlog werkte hij bij de Amsterdamse luchtbescherming, waar hij onder werktijd tijd over had voor andere dingen, zoals het maken van speelgoed voor een Sint Nicolaas speelgoedactie.
Na het overlijden van de heer Oldert in 1979 gingen de nabestaanden op zoek naar dit model, dat zij uiteindelijk vonden in onze museumcollectie. Bij gebrek aan nieuw hout is het werkstuk gemaakt van oud speelgoed dat mensen kwamen brengen om de kinderen van het Luchtbeschermingspersoneel toch nog een Sinterklaasverassing te kunnen geven. Het model is gemaakt van hout en triplex, er is verlichting in aangebracht en de deurtjes en verschillende luikjes kunnen open.
Oldert heeft met dit model de tweede prijs gewonnen bij de prijsvraag uit 1942 voor ‘Huisvlijt’ die door de stad Amsterdam was uitgeschreven. De penning die hij hierbij als prijs heeft gewonnen, is nog in familiebezit. ‘Die was altijd goed weggestopt en werd alleen bij speciale gelegenheden getoond door haar trotse vader’, aldus een van de zeven kinderen. Die prijspenning zal ongetwijfeld ook te voorschijn komen bij de nieuwe reünie; we gaan ervan uit dat dan ook het model van de Waag bekeken kan worden.
Marianne Jonker, registrar Amsterdam Museum
Kijk hier voor meer informatie over dit object