#020today: Zoekterm 2508
Nu tegenwoordig de gehele museumcollectie van meer dan 70.000 objecten digitaal kan worden doorzocht, kun je hierbij gangbare zoektermen gebruiken zoals de naam van een kunstenaar, een historische gebeurtenis of een topografische aanduiding. Als ‘spielerei’ heb ik gewoon eens gekeken naar wat er gebeurt als je de datum van vandaag als zoekterm intoetst. Welnu: we zoeken op 2508 en krijgen één treffer: het objectnummer NDK-2508-3. Wat gaat achter dit nummer schuil?
Op de eerste plaats zie ik dat dit een nummer is van de Archeologische Dienst. Het is een voorwerp dat te voorschijn is gekomen bij een opgraving op locatie NDK; dit staat dan voor de Nieuwendijk en het cijfer is een volgnummer binnen de reeks voorwerpen uit dit vondstcomplex. Het kleine voorwerp van ruim zes cm. is een zogenaamde ‘koot’ uit de vijftiende eeuw, dat werd gebruikt bij het kootspel. Het is als bruikleen in ons museum en vanaf 8 september te zien op zaal.
In het boek ‘Opgravingen in Amsterdam’ (1977) komen ook koten en bikkels aan de orde. ‘Kansspelen en behendigheidsspelen van spelmateriaal gevormd uit dierenbotten waren zowel in de oudheid als gedurende de middeleeuwen populair. Eén van de bekendste is het spel met de bikkels en koten. Het kootspel ontleent zijn naam aan het gelijknamige kootbeen of de phalanx: bij dit spel werden bij voorkeur koten van rund of varken gebruikt.’(…)
‘In vergelijking met de bikkels hebben koten minder duidelijk van elkaar te onderscheiden zijden. Daarom is soms op de koten zelf door middel van uitgesneden motieven een bepaalde waardering aangebracht. De meest voorkomende manier van spelen bestaat uit het plaatsen van een aantal koten tegen een muur. De spelers proberen beurtelings met een werpkoot, die gevuld is met lood, een aantal koten omver te gooien. Door middel van omvergeworpen koten scoorde men een aantal punten.’
Kijk hier voor meer informatie over dit object
In het boek ‘Opgravingen in Amsterdam’ (1977) komen ook koten en bikkels aan de orde. ‘Kansspelen en behendigheidsspelen van spelmateriaal gevormd uit dierenbotten waren zowel in de oudheid als gedurende de middeleeuwen populair. Eén van de bekendste is het spel met de bikkels en koten. Het kootspel ontleent zijn naam aan het gelijknamige kootbeen of de phalanx: bij dit spel werden bij voorkeur koten van rund of varken gebruikt.’(…)
‘In vergelijking met de bikkels hebben koten minder duidelijk van elkaar te onderscheiden zijden. Daarom is soms op de koten zelf door middel van uitgesneden motieven een bepaalde waardering aangebracht. De meest voorkomende manier van spelen bestaat uit het plaatsen van een aantal koten tegen een muur. De spelers proberen beurtelings met een werpkoot, die gevuld is met lood, een aantal koten omver te gooien. Door middel van omvergeworpen koten scoorde men een aantal punten.’
Kijk hier voor meer informatie over dit object
Alle rechten voorbehouden
32 keer bekeken