In Memoriam: Frans Oehlen

Educator

Frans begon in juni 1979 als educator bij onze Educatieve Dienst. Hij kwam uit het onderwijs en had enkele jaren lesgegeven op een lagere school in Amsterdam Noord. Afkomstig uit Limburg woonde hij sinds het begin van de jaren zeventig in Amsterdam. Hij had een groot hart voor Amsterdam en zijn geschiedenis. 

In de beginjaren bij het museum hield Frans zich vooral bezig met projecten voor lagere scholen bij tentoonstellingen en - in die tijd heel vernieuwend - met fotospeurtochten. Hij was maatschappelijk zeer betrokken en zijn hart lag dan ook bij tentoonstellingen zoals Allemaal Amsterdammers (1985) en Goed Verkeerd (1989).

Voor de tentoonstelling Toen hier... Hongerwinter en bevrijding in Amsterdam in 1995 ontwikkelde Frans een project voor kinderen van 12 jaar. Onderdeel van dit project waren gesprekken met volwassenen die in 1944 even oud waren. Aansluitend maakten de kinderen door deze gesprekken geïnspireerde tekeningen die in de tentoonstelling waren te zien. 

Geheugen van het Amsterdam Museum

Eind jaren negentig begon Frans als documentalist bij de bibliotheek. Nel Klaversma had het gouden idee om hem te vragen de tentoonstellingsdocumentatie te archiveren. Die lag op dat moment al jaren ongesorteerd in verhuisdozen. Frans heeft lange tijd stapels papier doorgewerkt en geordend in archiefdozen, zodat nu alle informatie toegankelijk is.

Vanaf 2000 deed hij trouw twee middagen in de week informatiebaliedienst en mensen wisten hem altijd weer te vinden. Frans was en bleef een onderwijzer in de goede zin van het woord: iemand die graag kennis deelde omdat hij dacht dat je daar beter van zou worden. Hij was nooit belerend. 
Het geven van informatie ging soms heel ver. Zoals voor het boek Acht eeuwen schaatsen in en om Amsterdam en de heruitgave daarvan in 2014. Daarvoor leverde hij niet alleen het beeld, maar zorgde hij ook voor een passende boekpresentatie in het Auditorium van het museum.

Het afgelopen najaar ontving Frans een collega van het Van Abbemuseum om de documentatie in te zien bij de tentoonstelling Goed Verkeerd, de geschiedenis van homoseksuele mannen en lesbische vrouwen in Nederland uit 1989. Frans liet hem de postertentoonstelling zien die toen aan scholen werd aangeboden. Als gevolg van deze ontmoeting zullen de achttien wandplaten deze zomer in het Van Abbemuseum te zien zijn.

Frans kwam te weten dat in 2012 de 800.000-ste inwoner van Amsterdam zou worden geboren. In onze collectie bevindt zich de plaquette die Gerrit Jan van der Veen in 1927 ter ere van de 750.000ste inwoner maakte. Samen met Bert Vreeken zorgde Frans ervoor dat de medailleur Eric Claus een nieuwe plaquette maakte. De aanbieding op 27 november 2013 aan baby Alex Westerbos was een blij evenement. Beide plaquettes zijn in de tentoonstelling Made in Amsterdam te zien.

In 2014 maakte Frans deel uit van het Mix Match Museum team. Hij deed dat met veel enthousiasme en op de themawebsite van de tentoonstelling op het Hart staan verschillende vlogs waarin hij over een bepaald object vertelt. In dit kader ontving hij ook Sinterklaas aan wie Frans natuurlijk vertelde dat hij twintig jaar eerder ook al in ons museum was geweest ter gelegenheid van de tentoonstelling O, kom er eens kijken (1995). 

Webredacteur

Frans zat de afgelopen jaren in de webredactie. Met zorg, kennis en veel enthousiasme zorgde hij ervoor dat iedere week enkele blogs in de rubriek #020today verschenen. Voor deze blogs benaderde hij collega’s, maar ook veel mensen van buiten het museum heeft hij hiervoor gevraagd. Zelf schreef hij in deze rubriek een groot aantal verhalen.

Zijn allerlaatste #020today is van 18 januari. Het is een blog ter gelegenheid van Blue Monday, de dag met de grootste risicofactor voor depressiviteit, met als ondertitel: objecten om je op te beuren. Hij schreef deze #020today samen met collega van de beveiliging Roos Aalders en conservator Tom van der Molen.

Omdat hij zo goed op de hoogte was van de tentoonstellingen, om zijn grote kennis van Amsterdam en de Amsterdamse geschiedenis, werd Frans in zekere zin het Geheugen van het Amsterdam Museum. Maar hij was vooral een hele lieve en betrokken collega. We missen hem verschrikkelijk!