Reflectie op Café ’t Mandje en Bet van Beeren door Dounia Jari
Bet van Beeren was 25 jaar jong toen ze ’t Mandje overnam en een ondernemer werd. Veel later, 85 jaar om precies te zijn, zat ik bij de notaris om de akte te ondertekenen voor de oprichting van stichting Maruf. Ook ik was toen 25 jaar. Dat is erg jong en ik vind het dan ook een gewaagde en ambitieuze stap die mijn team en ik destijds hebben ondernomen. We hebben onze veiligheid geriskeerd om openlijk voor mede-queer moslims in Amsterdam (en later ook voor de rest van Nederland) een plek te creëren om kennis over islam en seksuele diversiteit te vergaren en vooral ook om elkaar te ontmoeten. Daar waar Bet in haar tijd een fysieke ontmoetingsplek creëerde voor haar kroeggasten, waar mensen met hun meervoudige identiteiten gerespecteerd en gewaardeerd werden, is het grote verschil met Maruf dat dit niet alleen een fysieke plek is maar ook een online space. Online kun je anoniem kennis maken met wat wij te bieden hebben, en kun je contact zoeken zonder zelf zichtbaar te zijn als je dat nog eng vindt.
Representatie is erg belangrijk, vooral voor de queergeschiedenis. Er is weinig gedocumenteerd door de eeuwen heen, waardoor die geschiedenis bijna niet lijkt te bestaan. Daarom is het heel cool dat café ’t Mandje zo’n prominente, vaste plek in het museum heeft, in de vorm van een replica! Eerlijk gezegd ben ik heel vaak langs het echte café op de Zeedijk gelopen, maar ik ben er nog nooit binnen geweest… De replica in het Amsterdam Museum maakt indruk op mij. Het café is zo echt mogelijk nagebootst, met authentieke, historische objecten uit café ‘t Mandje, en er zijn ook props gebruikt. Ik vind het knap dat de makers zulk mooi werk hebben afgeleverd en ik ben nu dan ook extra benieuwd naar het café aan de Zeedijk.
Bet van Beeren is ook te zien in de tentoonstelling '1001 vrouwen in de 20ste eeuw' in het Amsterdam Museum (t/m 10-03-19). Wat mij opvalt aan de tentoonstelling is het duidelijke aandeel van queervrouwen en transmannen in de veranderingen, sociale acceptatie en emancipatie van de vorige eeuw. Ik leefde helemaal op bij het lezen van het belangrijke werk van de pioniers! Ik ben me heel bewust van het feit dat hoe vrij ik vandaag de dag kan leven, berust op onder andere hun werk, moed en inzet. Hoewel er in deze tentoonstelling niet veel diversiteit te vinden is, weet ik zeker dat in “1001 vrouwen in de 21ste eeuw” de diversiteit van queer vrouwen van kleur erg groot zal zijn. Tot die tijd ga ik zelf mijn best doen een verschil te maken in onze samenleving en natuurlijk: het echte café ‘t Mandje bezoeken!
Dounia geeft op 19 januari een New Narratives rondleiding in het Amsterdam Museum. Kijk hier voor meer informatie.