In de delta van de Schelde, de Maas en de Rijn bestaan al in de Romeinse tijd handelscentra, maar Amsterdam hoort daar niet bij. Dat gebeurt pas in de 12de eeuw, na rampzalige overstromingen die, gek genoeg, ook voorspoed brengen. Plotseling ligt aan de monding van het riviertje de Amstel een grote natuurlijke haven met een open verbinding naar zee: het begin van Amsterdam, hoeksteen van de huidige Randstad.
In 1550 is Amsterdam al een Europees handelscentrum in het katholieke Habsburgse wereldrijk. Intussen groeit in de Vlaamse en Hollandse steden van dat rijk het verzet tegen Keizer Karel V en zijn impopulaire opvolger. Trotse, goed opgeleide kooplieden willen meepraten en zelf over hun geloof beslissen. Uit dit spel om geloof, macht en economie wordt de Republiek der Verenigde Nederlanden geboren. Amsterdam wint op alle fronten: in 1600 is de stad uitgegroeid tot het middelpunt van wereldwijde handel, kennis en maritieme macht.
