"We moesten toen in de regen achter dranghekken gaan staan, zonder beschutting. Je kon nauwelijks iets zien of horen. We werden in één klap teruggeworpen naar toen. Juist de mensen om wie het ging konden geen deelgenoot zijn van dat speciale moment. Het was echt heel slecht."
Die bittere nasmaak is nu weg, sinds er vandaag officieel spijtbetuiging is geweest, in het bijzin van de koning en koningin. "Alles is nu open. Het is een prachtige dag", zegt Regina Sandra Comvalius-Valies (Paramaribo, 1965). Om een stap vooruit te kunnen maken, moet je je verleden kennen, erkennen én in ere houden. Voor de volgende generaties. Mijn twee dochters zijn heel trots op hun Creools-Indiaanse cultuur. Zij gaan zelfs in hun - moderne - koto’s naar school!"
Regina Sandra draagt een dubbele gebonden Miss de Neef, een ontwerp dat verwijst naar een dame van stand. Afgelopen november begon een goede vriendin uit de Pinasfamilie in Suriname – nazaten van de plantage Onverwacht - met het maken hiervan. "De brede plooi in het midden heet Broko Bere, gebroken buik betekent dat. Het jaki en empi daarboven is van madrasstof en eronder draag ik twee onderrokken, een gele en een witte. Ze symboliseren vrouwelijkheid; kijk, hoe mooi ik ben. Ik had er nog meer klaarliggen, maar ik heb er een paar laten schieten. Ik moest de tram halen", lacht ze.
Op haar rug hangen twee losse witte lintjes. "Zitten ze vast, dan ben je getrouwd, hangen ze los, dan ben je vrij!" Uit haar handtas prijken groene bladeren van de Faja Lobi, ook wel Vurige Liefde genoemd en één van de meest populaire bloemen in Suriname. "Als vrouwen in die tijd gingen wandelen, plukten ze bloemen die hun stemming uitdrukten. De creativiteit van de Surinaamse vrouw is oneindig, in kleding en in overlevingsstrategie. Van vernederende dracht als oude meel- en rijstzakken maakten zij een trotse klederdracht vol fantasie, die met de jaren steeds mooier en uitbundiger werd. De creatieve geest kwam vrij!"
Het Amsterdam Museum was op 1 juli aanwezig op het Keti Koti Festival om verhalen te verzamelen van aanwezigen en hun feestelijke en kleurrijke kleding. Meer bijzondere verhalen vind je hier.
Zowel het Amsterdam Museum als het Scheepvaartmuseum is benieuwd naar jouw verhalen in het kader van het slavernijverleden. Praat mee op Twitter: #zwarteblz