Ik was al tijden door dat onderwerp gefascineerd. Hoe moest het zijn om je in Nederland te bekeren tot een religie waarvan sommigen zelfs vinden dat die in dit land niet thuishoort? En wat zou er allemaal komen kijken bij bekering? Ik wilde het graag documenteren.
Ik bezocht lange tijd de wekelijkse bekeerlingenbijeenkomsten in de Amsterdamse Blauwe Moskee, waar lezingen gegeven werden en problemen besproken werden als: Hoe vertel ik het mijn ouders? Wat moet ik volgens de regels van de islam doen als ik een leuke moslimman ontmoet? En hoe vraag ik aan mijn baas of ik het gebed mag uitvoeren op mijn werk?
Na een aantal weken in de moskee begon ik met de fotosessies. Ik maakte uiteindelijk bijna vijftig portretten van bekeerlingen, en enkele van hen stonden mij toe hen te volgen bij bijzondere aangelegenheden zoals het leren van het gebed, het kopen van de eerste hoofddoek en het daadwerkelijk moslim worden (dat is het uitspreken van de geloofsgetuigenis).
Omdat ik ooit gelezen had dat sommige moslims het fotograferen van mensen als ‘haram’ opvatten, had ik me vooraf afgevraagd of een dergelijk fotografieproject wel levensvatbaar zou zijn, maar veel bekeerlingen bleken van harte bereid mee te werken. Ze vonden belangrijk dat hun verhaal verteld zou worden.
Dat verhaal vertellen deed ik niet alleen. Al in een vroeg stadium van mijn fotoproject leerde ik de antropologe Vanessa Vroon-Najem kennen. Zij was toen nog niet, maar inmiddels wel, gepromoveerd op bekering onder vrouwen in de regio Amsterdam. We besloten de krachten te bundelen. We hadden daarbij het geluk dat er veel partijen op ons pad kwamen die ook geënthousiasmeerd werden door het project. Uitgeverij Komma bijvoorbeeld, die niet alleen bereid was het boek Bekeerd uit te geven, maar er ook gelijk een kunststukje van te maken met een zeer bijzondere vormgeving, en dat nog betaalbaar wist te houden ook (zie ook www.bekeerd.nl).
En de samenwerking met het Amsterdam Museum verliep eigenlijk al net zo voorspoedig. De meeste foto’s zouden niet geprint, maar geprojecteerd worden. En iedereen die weleens de 500 vakantiedia’s van ome Jan heeft moeten doorploeteren, weet: er is bij projecties altijd het gevaar van te lang, te saai, te onscherp, net niet op het scherm passend. Maar niets van dat al in de huidige tentoonstelling Bekeerd. De creatievelingen van de audiovisuele afdeling van het Amsterdam Museum vormden het fotomateriaal om tot een ingenieuze … tja … hoe moet je het noemen? Uitzoomtegels? Bloeiende tableaubloemen? Tot een klein kunstwerkje eigenlijk. Blij dat mijn foto’s daar een onderdeel van mogen zijn!
Saskia Aukema | www.zazquia.nl