Praktische handvatten
Het boekje ‘Bewaar als…’ is gemaakt om vormgevers praktische handvatten te bieden om hun informatie te ordenen en goed op te slaan. Dat is natuurlijk niet alleen belangrijk voor vormgevers, maar voor iedereen die digitale documenten maakt en die duurzaam wil bewaren. Dat het in eerste instantie voor vormgevers ontworpen is duidelijk te zien, het is een prachtige vormgegeven leporello (uitvouwbrochure). Doel van de uitgave is bewustzijn te creëren voor het grote belang van juiste digitale archivering, en informatie daarover zo beknopt en eenvoudig mogelijk aan te bieden.

Andere aanpak
Digitale informatie is niet meer weg te denken uit onze huidige samenleving. Dagelijks creëren, bewerken, verzamelen en versturen we digitale documenten. Digitale objecten zijn echter veel kwetsbaarder dan we denken. Het bewaren van digitale documenten vraagt om een andere aanpak dan het bewaren van drukwerk. Een digitaal bestand heeft altijd een combinatie van software en hardware nodig om te kunnen worden geopend, bekeken en bewerkt. Beschadigingen in digitale bestanden, maar ook de snelle veroudering van computers en opeenvolging van softwarepakketten, vormen daarom een grote bedreiging voor je digitale archief. Zodra één van de schakels ontbreekt is een digitaal document verloren.

Vraaggesprek met Karin van der Heiden

Was er een speciale aanleiding om dit boekje te schrijven?
“Voor ik in 2008 bij het Nederlands Archief Grafisch Ontwerpers (NAGO) vertrok om voor mezelf te beginnen merkte ik al dat er steeds meer archieven ‘digitale onderdelen’ hadden waar we bij het NAGO niet goed raad mee wisten. Ik nam mij voor om te onderzoeken wat de beste methode was om met digitale archieven om te gaan. Al snel werd voor mij duidelijk dat je met een paar dozen floppies en dvd’s niet veel meer kunt doen, dat je al op een veel eerder moment moet ingrijpen. Dat kan alleen als je de ontwerper (of vervaardiger of archiefvormer) zelf leert archiveren. Ik werd ook vaak om hulp gevraagd, ze wilden blijkbaar wel weten hoe ze dat het beste kunnen doen. Maar de beschikbare informatie over digitale duurzaamheid is meestal alleen op institutioneel niveau geschreven, ik wilde de kennis over het duurzaam toegankelijk houden van digitale informatie voor ‘gewone’ mensen toegankelijk maken. Op een begrijpelijk en behapbaar niveau laten zien dat je met kleine veranderingen al risico’s van verlies kunt voorkomen. Ik schreef al een een ‘Beknopte handleiding archiveren voor ontwerpers’ dus toen leek het me logisch om over dit onderwerp een vervolg te maken.”

Welke organisaties inspireren jou op het gebied van digitaal en duurzaam archiveren?
“In Nederland is de Nationale Coalitie Digitale Duurzaamheid (NCDD) voor mij een grote bron van informatie. België kent het kenniscentrum eDavid inspirerend en leidend wanneer het gaat om onderzoek en informatie over digitaal archiveren. Maar ik word ook blij van de aanpak van de Amerikaanse Library of Congres die veel aandacht besteed aan ‘Personal Archiving’ en met filmpjes en folders digitaal archiveren voor leken begrijpelijk maakt.”

Wat is jouw volgende stap in digitale duurzaamheid?
“Ik blijf schrijven, onderzoeken, adviseren en daarnaast ben ik begonnen met het ontwikkelen van een aantal workshops over archiveren en digitaal archiveren. Die ga ik samen met Premsela eerst aanbieden op Hogescholen voor de Kunsten en misschien ook wel breder, dat ligt er aan hoe het ontvangen wordt.”

‘Bewaar als…’
Het boekje ‘Bewaar als…’ werd geschreven door Karin van der Heiden en ontworpen door Max Kisman, en kwam tot stand in samenwerking met Premsela en de BNO. De bijbehorende website Bewaarals.nl bevat meer details, learnings en updates.

BEKIJK DE WEBSITE: http://bewaarals.nl/

Conferentie design, erfgoed en geschiedenis ‘Bewaar me / Save me’
Op vrijdag 5 november 2011 organiseerde Premsela, in samenwerking met Erfgoed Nederland en de Mondriaan Stichting, de conferentie design, erfgoed en geschiedenis ‘Bewaar me / Save me’ in Rotterdam met de centrale vraag: ‘Wat willen we bewaren?’
Bekijk het fotoverslag, de openingsfilm van Niek Pulles en lees meer over de conferentie en lees over de handleiding met vuistregels voor het duurzaam archiveren op de website van Premsela.