#020today: Aanwinst: vastentrommeltje
In de afgelopen maanden werd in de tentoonstelling ‘Ik vast’ op de jongensbinnenplaats van het museum, aandacht besteed aan de betekenis van het vasten bij joden, moslims en katholieken. Uit deze presentatie zijn verschillende objecten verworven die betrekking hebben op de verschillende vastentradities van deze drie religies.
Deze week is de laatste week van de zogenoemde Veertigdagentijd, een periode die voor katholieken voorafgaat aan en voorbereidt op het Paasfeest. Er wordt dan gevast: men ziet bewust af van voedsel of andere geneugten, om zo ontvankelijker te worden voor de betekenis van de kruisdood van Jezus (op Goede Vrijdag) en Zijn verrijzenis (met Pasen). Vandaag is dit vastentrommeltje object van de dag, dat Marijke Elsenburg in haar vroege jeugdjaren gedurende de vastenperiode gebruikte.
Het vastentrommeltje is een blikje waarin door kinderen snoep bewaard werd gedurende de Veertigdagentijd. Het is een oud katholiek gebruik en is langzamerhand in de vergetelheid geraakt. Er zijn tegenwoordig andere mogelijkheden voor in de plaats gekomen voor kinderen, meer passend in de tijd van nu. Zo kunnen kinderen er bijvoorbeeld voor kiezen om minder te computeren of tv te kijken.
Ik herinner mij dat wij tussendoor – en zeker op zondag - wel eens wat uit de vastentrommel opaten. De beste herinnering is Paaszaterdag om twaalf uur in de middag, wanneer de klokken van de kerken gingen luiden. Dan was de Vastentijd als het ware ‘voorbij’. Je mocht dan eindelijk het trommeltje openmaken. Dit gebruik heeft binnen ons gezin geen stand gehouden, omdat mijn moeder andere mogelijkheden bedacht voor de Vastentijd, zoals iemand gaan helpen, de afwas doen, enzovoort.