Vandaag 30 jaar geleden: de vliegramp in de Bijlmer
Op 4 oktober 1992 om 18.36 veranderde de Bijlmer voorgoed: op dat moment stortte een vliegtuig van de Israëlische maatschappij El Al neer op de flats Groeneveen en Klein-Kruitberg. Een ingrijpende gebeurtenis die veel mensen vandaag de dag nog steeds met zich meedragen. In de tentoonstelling '30 Jaar Bijlmervliegramp: Herdenken in generaties' gaan we in op de ramp, en hoe deze vandaag de dag doorwerkt.
Bijlmervliegramp in AM aan de Amstel
Samen met Imagine IC, de in Zuidoost gevestigde erfgoedinstelling, luisterde het Amsterdam Museum in diverse stadsgesprekken naar Amsterdammers die met het museum over de ramp wilden praten. De inhoud van die gesprekken vormde de basis van deze tentoonstelling; de expositie gaat over het gevoel die Amsterdammers bij de ramp hebben, hoe zij herdenken en de manier hoe verschillende generaties dit trauma samen verwerken. Ook in Imagine IC is op dit moment een tentoonstelling te zien: zo kunnen bezoekers zowel in het centrum als in de buurt meer te weten komen over de ramp.
Bijlmervliegramp tekeningen.jpg
In de tentoonstelling wordt een idee geschetst van het ongeloof, de shock en het verdriet waar veel bewoners van de Bijlmer mee te maken kregen. Dit gebeurt aan de hand van koppen van kranten die op 5 oktober verschenen - ‘Vuur, dood, chaos’ en ‘Ineens ging hij op zijn kant en recht omlaag’ - en door op doek getranscribeerde gesprekken die de meldkamermedewerkers van 112 van die avond voerden. Ook zijn tekeningen van basisschoolleerlingen van toen te zien. De tekeningen geven inzicht hoe kinderen deze gebeurtenis ervaren hebben. De docenten die kinderen destijds middels tekenen hun trauma wilden laten verwerken blikken nu terug.
Bijlmervliegramp boom die alles zag
Naast twee brokstukken van het vrachtvliegtuig die zijn gevonden en bewaard door particulieren zijn er ook kunstwerken over de Bijlmervliegramp te zien. Zo maakte kunstenaar Samuel Sarmiento (Venezuela, 1987) als eerbetoon aan de slachtoffers het schilderij ‘De boom die alles zag – El arbol que lo vio todo’ en laat kunstenaar Fatric Bewong (Ghana, 1981) in een video-installatie zien hoe de ramp vandaag de dag wordt herdacht binnen de gemeenschappen. Beide kunstenaars zijn verbonden aan CBK Zuidoost, centrum voor actuele beeldende kunst vanuit een interculturele, inclusieve invalshoek. Aan het einde van de tentoonstellingszalen worden alle bezoekers uitgenodigd om, naar idee van Tess van Zalinge, gezamenlijk een geborduurd lappendeken van herinneringen te maken.
De herdenking van de Bijlmervliegramp is op donderdag 4 oktober het atrium van het CEC-gebouw (Bijlmerdreef 1289, Amsterdam Zuidoost). Het atrium is open vanaf 16.30 uur. Het herdenkingsprogramma begint om 17.00 uur.
