In een eerdere blog werd verteld dat voor de identificatie van de afgebeelde bloemen de hulp is ingeroepen van een specialist, de botanicus Sam Segal. Onlangs bracht deze ’s ochtends vroeg op een rustig moment een bezoek aan het museum om de marqueterie (het inlegwerk) van dichterbij te bekijken.

Sam Segal analyseert de verschillende bloemensoorten.

Sam Segal analyseert de verschillende bloemensoorten. By: Federica van Adrichem

In een oogwenk waren door Segal bijna alle bloemen en bladeren op basis van hun vorm herkend en benoemd. Hij gaf daarbij eveneens de meest voorkomende kleuren aan en kwam met allerlei interessante weetjes zoals de geschiedenis van cultivatie en soms zelfs de symbolische betekenis van een bloem (pioenroos = wellust, vergankelijkheid).

Eyeopener

Deze botanische benadering van de marqueterie-voorstelling was voor ons een echte eyeopener. We vonden het een interessant uitgangspunt voor de kleurreconstructie. De onderstaande digitale reconstructie vormt de basis voor de kleuren die geprojecteerd zullen worden.

Bij de volgende stap, het installeren van de projectieapparatuur liet het Amsterdam Museum zich van haar sterke kant zien: de benodigde apparatuur bleek gewoon bij ons voorhanden en met deskundig advies van Joost van de Weerd (coördinator multimediaproducties), Bastiaan Schrik (Technische Dienst) en Sander Rutjens (Projectleider) werd een opstelling bedacht die ingepast kon worden in de al bestaande tentoonstelling ‘Dynamische Stad’.

Aangezien de commode niet vlak, maar zowel horizontaal als verticaal gewelfd (gebombeerd) is, kan niet volstaan worden met het projecteren van een normale tweedimensionale afbeelding van de kleurreconstructie. De 2D-afbeelding dient vervormd te worden zodat deze precies past op de gewelfde driedimensionale voorkant van de commode.

Vervorming

In eerste instantie werd bedacht om een rooster van kruisende lijnen te projecteren op het oppervlak. Hiervan zou vervolgens een foto gemaakt worden. De optredende vervorming van het rooster, vastgelegd op de foto, zou als uitgangspunt genomen worden voor de vervorming die toegepast dient te worden op de digitale kleurreconstructie. Dit vervormde beeld zou vervolgens geprojecteerd worden. Hoewel deze methode uiteindelijk niet geschikt bleek te zijn, maakt de projectie van het rooster wel duidelijk hoe sterk de vervorming is die optreedt.

De projectie van een rooster op de voorzijde van de commode maakt de vervorming die optreedt duidelijk zichtbaar.

De projectie van een rooster op de voorzijde van de commode maakt de vervorming die optreedt duidelijk zichtbaar. By: Jaap Boonstra

Uiteindelijk werd besloten om gebruik te maken van een 3D-scan van de commode. Een 3D-scan biedt inzicht in de vervorming vanuit elk standpunt. Hierdoor kan de positie van de beamer nagebootst worden. De scan werd gemaakt door Sander Mettes, 3D-scanexpert bij Cre8 in Amsterdam. De scan bevat een hoge resolutie, waardoor het marqueterie nauwkeurig weergegeven wordt.

3D-scan van de voorzijde van de commode.

3D-scan van de voorzijde van de commode. By: Jaap Boonstra

Maskers

De 3D-scan is vervolgens gerenderd, waarna maskers gemaakt zijn. Aan elk masker kan een specifieke kleur toegekend worden. Zo zal aan het masker voor rozen de kleur rood worden toegekend en aan het masker voor alle bladeren de kleur groen. Alle maskers samen vormen het beeld dat uiteindelijke geprojecteerd wordt.

Beeld vanuit een specifiek laag zichtpunt.

Beeld vanuit een specifiek laag zichtpunt. By: Jaap Boonstra

Wit masker vanuit een laag zichtpunt voor de bladeren.

Wit masker vanuit een laag zichtpunt voor de bladeren. By: Jaap Boonstra

Vervolgens is de positie van de beamer (en de bijpassende vervorming) benaderd. Dit vervormde beeld, opgebouwd uit verschillende gekleurde maskers is uiteindelijk geprojecteerd.

De positie van de beamer is bepaald.

De positie van de beamer is bepaald. By: Jaap Boonstra

Een test gaf een goed resultaat.

Eerste testresultaten (afbeelding 11).

Eerste testresultaten (afbeelding 11). By: Jaap Boonstra

De eerste testresultaten (afbeelding 12).

De eerste testresultaten (afbeelding 12). By: Jaap Boonstra

In de aankomende periode zal het resultaat op zaal verbeterd worden.
Wij houden je graag op de hoogte van onze vorderingen.

 

Hartelijke groet,
Federica van Adrichem (restaurator in opleiding, Universiteit van Amsterdam)
Jaap Boonstra (restaurator Hout & Meubelen, Amsterdam Museum)