“Weet je nog, De Meer en het Olympisch stadion? “
-“Och, dat waren pas tijden”
Ajacieden van mijn leeftijd (37) en ouder voelen soms nog de weemoed. Stadion De Meer: in propvolle trams of ‘in processie’ over de Middenweg om daar Cruijff, Van Basten, Petterson te zien spelen. Het Olympisch Stadion: de legendarische Europa-cup wedstrijden tegen Parma, AC Milan, Bayern München waar het stadion veranderde in een rode vuurzee van fakkels en waar regen en wind spelers en supporters konden teisteren. Gammele oude stadions, waar het rook naar urine en stevig gefrituurde etenswaar. Prachtig natuurlijk, maar ‘niet van deze tijd’. Al vanaf 1989 had Ajax plannen om een nieuw stadion te bouwen, in 1993 werd daar ook echt mee begonnen.
Het schilderij van Arie Schippers (1952), dat in de tentoonstelling 'Voetbal Halleluja!' hangt, is uit 1996, toen de bouw al flink gevorderd was. Een groot deel van de tweede ring zit er al op. We kijken naar de noordkant van het stadion, vanuit het westen. De omgeving van het stadion is zoals het in die eerste jaren was: leeg en wat desolaat.
Op 14 augustus 1996 werd de Amsterdam Arena geopend door koningin Beatrix, een hypermodern, multifunctioneel stadion met dak. Op de tribunes zit je droog en beschut en er kunnen meer dan twee keer zo veel toeschouwers in als in De Meer. We waren dus zeker wel blij?
Nou, nee dus: sfeerloos, kil en tot overmaat van ramp was de F-side over het stadion verspreid (een idee van de directie om voetbalgeweld tegen te gaan). Bovendien was de grasmat zo slecht, dat als je er maar naar keek er al pollen losvlogen. Dit voelde niet als thuis. Bovendien, dat eerste seizoen in de Arena presteerde Ajax erbarmelijk en werd 4de in de eredivisie, dat hielp niet. Er gingen onder de supporters zelfs geruchten dat bouwvakkers een Feyenoord-vlag onder de middenstip hadden begraven en dat dat ongeluk zou brengen.
Langzaam werd het beter, de F-side kreeg weer een eigen plek achter het doel en vanaf 2001 was er Vak 410, een nieuwe lichting fanatieke supporters die door hun doorlopende gezangen en spreekkoren de sfeer in het stadion nieuw elan gaven. Toch bleef ook de weemoed, De Meer en het Olympisch waren immers de decors geweest voor de grote successen. Sinds 1996 werd Ajax nog wel eens kampioen of won het de beker, maar Europees meetellen deden we niet meer. Zo werd de Arena een beetje dat hele grote stadion waar we eigenlijk een kleine club waren geworden (in Europa althans) en werd De Meer alleen maar mythischer in de hoofden van hen die het meegemaakt hadden.
Toch voelt het onderhand voor velen, waaronder ik mezelf reken, onderhand als thuis. Dat komt vooral omdat we op 15 mei 2011 eindelijk een echt ijkpunt in de geschiedenis van Ajax in het stadion hebben meegemaakt. Toen Ajax op die allerlaatste dag van de competitie, na 7 titelloze jaren, voor de 30ste keer landskampioen werd, ja, toen was het stadion eindelijk thuis. Meer dan 50.000 uitzinnige Ajax-fans op de tribune deden het beton trillen, volwassen mannen huilden tranen van vreugde om de titel waar we zo lang op hadden gewacht. Het stadion was eindelijk ingewijd in de magie van de extase om een grootse gebeurtenis van de club.
Het stadion is ondertussen 18 jaar oud, langzamerhand komen er steeds meer mensen naar Ajax-wedstrijden die de oude stadions nooit bewust hebben meegemaakt. Sterker, dit zal voor het grootste deel van de fanatieke supporters in Vak 410 wel gelden. Het stadion is volwassen geworden, mensen die nu nog dwepen met de goede oude tijd in de Watergraafsmeer beginnen onderhand bejaard te worden.
Zo’n 20 keer per jaar fiets ik naar mijn Ajax-huis, waar ik dankzij mijn seizoenskaart mijn eigen stoeltje heb in Vak 408, een uitzicht waar ik aan gehecht ben geraakt. Op 15 mei 2011 kwam Siem de Jong voorbij rennen nadat hij de 1-0 had gescoord. Op dat moment twijfelde ik al niet meer aan de aanstaande titel. Op het schilderij van Schippers is de Arena wat mij betreft nog lang niet af. Ik zit juist op het stuk 2de ring dat nog gebouwd moet worden, maar belangrijker nog, het zou nog jaren duren voor het stadion daadwerkelijk het Ajax-stadion geworden was.
Het schilderij 'Arena in aanbouw' door Arie Schippers is hier te vinden in de Collectie Online.