I amsterdam

Veldhoen verwoordt zijn motivatie om deze print te maken zo: “toeristen lossen even vluchtig op in de nevel als ze er uit opdoemen. We weten niet wie ze zijn. Als rechtgeaard Amsterdams kunstenaar heb ik de zorgen willen verbeelden die heel veel stadgenoten delen over de demografische gevolgen van het massatoerisme en de daarmee samenhangende verkwanseling van de stad.” Van oudsher hebben stadstekenaars een fascinatie voor ruïnes. Veldhoen verbeeldt het inmiddels controversiële stadsmonument als een ruïne, terwijl niet lang daarna duidelijk werd dat het niet de kans zou krijgen ooit een ruïne te worden. De tien omstreden letters moeten weg.

Individualisme en diversiteit

De discussie over de achterliggende gedachte achter de I amsterdam-campagne maakt dit werk extra interessant. Op AT5 vertelde Femke Roosma, fractievoorzitter van GroenLinks over haar motivatie voor voorstel de I amsterdam-letters te laten verdwijnen uit de stad. In de gemeenteraad zei Roosma: “De I amsterdam-letters stammen uit een andere tijd. Ze staan symbool voor wat Amsterdam niet meer wil zijn. Symbolen doen ertoe. We staan niet langer voor I, we staan voor diversiteit en solidariteit.” Een meerderheid van de raad schaarde zich op 10 oktober achter haar voorstel. 

Rafelrandje

Interessant dus om nog eens terug te gaan naar 2004. De campagne rond de slogan I amsterdam werd in dat jaar bedacht door KesselsKramer. Ze wonnen de competitie voor een marketingcampagne voor de stad. Het communicatiebureau omschrijft het op zijn website als ‘een city identity-campagne die de Amsterdammers in al hun diversiteit vierde’. In een interview in de Volkskrant zegt Erik Kessels, oprichter en creatief directeur van KesselsKramer: “Ja oké, je had ook kunnen zeggen ‘we are Amsterdam’, maar de spanning zit hem er natuurlijk in dat je ‘I’ zegt en toch iedereen bedoelt. Het idee was dat niet alleen Amsterdammers zich met de stad konden identificeren, maar dat ook mensen van buiten Amsterdammer konden zijn.” De eerste campagne had bewust een rafelrandje met foto’s van allerlei mensen in de stad, van zakenmensen tot zwervers

De campagne voldeed daarmee aan de behoefte van Amsterdam aan een andere aanpak, een die niet, zoals bij de meeste stadscampagnes de aandacht vestigde op gebouwen, geschiedenis of andere culturele hoogtepunten. In 2005, tijdens Sail kwamen de gigantische 3D-letters, die later naar het Museumplein gingen. Daar werden gemiddeld 6000 selfies per dag gemaakt, volgens het Parool. 

Stadsindentiteit

Eén van de zaken waar het Amsterdam Museum aandacht aan besteedt is het moeilijk grijpbare begrip stadsidentiteit. Het verdwenen monument, dat in de ogen van de makers inclusiviteit en in de ogen van de meerderheid van de huidige gemeenteraad individualisme verbeeldt, hoort een plek te krijgen in de collectie van de stad.

Op 3 december waren we erbij toen om 8 uur 's ochtends de ruim 2 meter hoge en 23 meter brede letters weggehaald werden. AT5 deed live verslag. Vanaf 41 minuten zijn David Veldhoen en ik te horen over het werk van David. Ook de Volkskrant berichtte over de nieuwe aanwinst van het Amsterdam Museum. De print I amsterdam hangt inmiddels aan het begin van Amsterdam DNA. De eerste toeristen die dan maar het kunstwerk fotograferen zijn al gespot.