De inventarisatie van een familiearchief is een flinke klus. Zeker als die familie Van Eeghen heet en het archief bestaat uit ruim driehonderd dozen waarin alles door elkaar ligt. Verschillende personen, verschillende tijden, foto’s, brieven, bonnetjes, testamenten, tekeningen, contracten... Voor de historicus die tijd over heeft is zo’n archief een fantastische snoepwinkel, maar voor wie dringend op zoek is naar dat éne stuk is het, diplomatiek gezegd, een uitdaging.
Inventarisnummer 2048
Gelukkig is er licht aan het eind van de tunnel. Archivaris Paul Kruijssen heeft zich gestort op het archief van de familie Van Eeghen en schept op bewonderenswaardige wijze orde in de chaos. Dat is een enorm tijdrovende klus, maar de inventaris is eindelijk zo goed als af en komt binnenkort online. Ik mocht alvast gebruik maken van een voorlopige versie. Dankzij dat overzicht (90 bladzijden!) vond ik twee foto’s van Piet van Eeghen die ik nog niet eerder was tegengekomen. En ik kende er nog maar drie.
De nieuwe foto’s zijn alle twee gemaakt in de Amsterdamse fotostudio Wegner (eerst gevestigd aan de Prinsengracht, later aan het Rokin). Achterop het staande portret staat in potlood het jaartal 1883. Piet van Eeghen is op deze foto dus 67 jaar oud. Nu zou hij klaar zijn voor de AOW. Het zittende portret is niet gedateerd, maar gezien het adres van de fotostudio op de achterkant moet de foto tussen 1857 en 1864 gemaakt zijn. Dat betekent dat Van Eeghen hier tussen de 41 en 48 jaar oud is.
Napoleon of hoge hoed?
Foto Van Eeghen Napoleonpose 1883 klein
Het staande portret vind ik mooi vanwege de klassieke Napoleonpose - de hand op buikhoogte in de jas gestoken. Zijn blik is enigszins verstard, alsof de fotograaf al uren bezig is met het afstellen van zijn camera. Piet van Eeghen lijkt niet erg op zijn gemak, zelfs wat verward, maar misschien is hij gewoon ongeduldig. Hij hield niet van wachten. Let ook op het lintje op zijn revers. In 1859 is hij benoemd tot Ridder in de Orde van de Nederlandse Leeuw.
Foto CP met hoge hoed klein
Het zittende portret vind ik fascinerend omdat Van Eeghen er onkarakteristiek zelfvoldaan uitziet. Hier zit een man die weet dat hij belangrijk is en dat best met de buitenwereld wil delen. Glanzende hoge hoed op tafel, handschoenen nonchalant in de hand, rechte rug, ontspannen benen, heldere ogen en een tevreden glimlachje. Een zelfverzekerd man. Wie goed kijkt ziet ook hier het lintje, wat betekent dat hij tenminste 43 is. Misschien had hij het wel net gekregen en kijkt hij daarom zo tevreden. De vraag is: welk portret typeert hem het best?
