De speeltuin bestaat nog wel, maar het houten gebouw van de vereniging aan het Flierefluiterpad 7 moet leeg. Van oudsher organiseren speeltuinverenigingen allerlei activiteiten voor de jeugd, zoals judoles, ballet en modelbootjes bouwen. De voorwerpen in het rode gebouwtje getuigen dan ook van een rijk en actief verenigingsleven.

Amsterdams Speeltuin Verbond

Op de grond staan dozen met archieven en fotoalbums te wachten op het Stadsarchief. In de albums verkleurde foto’s uit de jaren zeventig van een clubhuis vol buurtbewoners met aan de muur een vlag waarop het embleem van de vereniging is geborduurd. In een doos ligt keurig opgevouwen een stapel vlaggen. Op de bar zie ik een foto hangen van Uilke Jans Klaren die omstreeks 1900 ijverde voor de oprichting van speeltuinen. In het kantoortje van het bestuur hangt een mooi tegeltableau uit 1942, ter herinnering aan het 25-jarig bestaan van het Amsterdams Speeltuin Verbond. Op het tableau, gemaakt door Goedewaagen Gouda, staan spelende kinderen, twee sportende volwassenen en de namen van alle Amsterdamse speeltuinverenigingen die indertijd deel uitmaakten van het ASV.

Houten modelboot

Speelgoedvereniging Wiltzangh


De bootjesclub

Speeltuinen waren bolwerken van burgerzin. Kinderen konden er terecht voor relatief goedkope sportactiviteiten. Vrijwilligers runden allerlei clubs. De kasten getuigen bijvoorbeeld van knutselactiviteiten. Een paar keer per week werd de ruimte vol gelegd met judomatten. Siep Moerman, die in het gebouw vrijwillig judoles gaf, is in het dagelijks leven jurist. De vereniging heeft hem verzocht als vereffenaar op te treden en te zorgen dat de spullen goed terecht komen. De meest bijzondere objecten zijn de producten van de bootjesclub. Die activiteit eindigde zo’n 12 jaar geleden met de dood de vrijwilliger die de club begeleidde. De bootjes zijn er nog, net als de bouwtekeningen. Het zijn de materiële overblijfselen van een tijd dat kinderen onder leiding van een volwassene weken bezig waren met het maken van een modelboot, die echt kon varen. De jongens (en meisjes?) van de bootjesclub goten zelf het lood voor de kiel. Vaantjes van vaardagen en botterdagen getuigen van ontmoetingen met andere bootjesclubs. 

Tegeltableau

Het tegeltableau van het Amsterdams Speeltuin Verbond uit 1942


Wie bouwden de bootjes?

Samen met het Geheugen van West zijn we op zoek gegaan naar verhalen over speeltuinvereniging Wiltzangh. Wie bouwden er bootjes? Hoe ging het er aan toe op een botterdag? Wie organiseerden de bingo? Wie zat er in het bestuur? Op het Geheugen van West staan de verhalen van voorzitter Dick Voorwerk en van Gerrit Droste, leider van de bootjesclub en de herinneringen naar aanleiding van een foto. Een bootjesclub-lid vertelt in dit verhaal over hoe de kleine geschiedenis van west raakt aan de wereldgeschiedenis.

Modelboot

Een van de boten van de bootjesclub van Speeltuinvereniging Wiltzangh