Kees Maks, Kalverstraat met vlaggen. Amsterdam Museum, SA 55027
In een vroeg stadium stond al vast dat het vrolijke schilderij Kalverstraat met vlaggen van de Amsterdamse kunstschilder Kees Maks (1876-1967) een plaats in Made in Amsterdam zou krijgen. Ik werd in mei 2015 gevraagd om onderzoek te doen naar het werk. Uit het dossier dat ik erover maakte, zou vervolgens geput worden voor de zaalteksten en de tentoonstellingscatalogus. Op deze wijze waren we in het team al een aantal maanden bezig met onderzoek.
Iets wat bij dit schilderij echter nooit goed uitgezocht was, was de datering. Er werd altijd gedacht dat het werk uit de jaren dertig van de vorige eeuw afkomstig was, maar niemand wist dit echt zeker. Om dit met het oog op de naderende tentoonstelling voor eens en voor altijd uit te zoeken, reisde ik af naar het Rijksbureau voor Kunsthistorische Documentatie (RKD) in Den Haag. Maks hield namelijk alle documentatie rondom zijn werk, van tentoonstellingsrecensies tot brieven aan kopers, nauwkeurig bij in zes knipselalbums, die in 1979 een definitieve plaats kregen bij het RKD.
Lijst van werken in de tentoonstelling in Pictura, juli 1915. Plakboek 1, pagina 118
Reeds in het eerste plakboek stuitte ik op een verwijzing naar een schilderij met de naam ‘Kalverstraat met vlaggen’. Het schilderij werd genoemd als twaalfde werk in de tentoonstelling C.J. Maks, die in juli 1915 plaatsvond in Kunstzaal Pictura te Den Haag. De expositie toonde destijds een maand lang recente werken van Maks, die voornamelijk bestonden uit straattaferelen en (nachtelijke) voorstellingen van meisjes. Omdat het een tentoonstelling met recente werken betrof, is het waarschijnlijk dat het schilderij in de eerste helft van de jaren '10 gemaakt is.
Hoewel nieuwe ontdekkingen meestal heel nuttig zijn, leverde deze kennis voor ons een probleem op: de periode die voor de tentoonstelling gekozen is, loopt namelijk van 1916 tot 2016. Het schilderij van Maks, uit ca. 1910-1915, valt dus buiten de dateringsgrens van Made in Amsterdam.
Wij kozen er uiteindelijk voor om dit feestelijke werk uit de tentoonstellingsselectie te laten. Er bestaan immers nog andere manieren om een kunstwerk aandacht te geven, die je als tentoonstellingsmaker altijd in je achterhoofd zou moeten houden. Zo hebben we voor Made in Amsterdam de ‘Plus 100’ in het leven geroepen: een overzicht van honderd werken die de selectie nét niet gehaald hebben. ‘Kalverstraat met vlaggen’ en de andere afvallers zijn hier te bekijken.
Lees hier meer over Kees Maks, ‘Kalverstraat met vlaggen’ en de argumenten voor herdatering van het schilderij.