200 jaar!

Stedenbouwer

Had Amsterdam een Vondelpark gehad als Van Eeghen er niet was geweest? De Willemsstraat, het Prinsengrachtziekenhuis, Stedelijk Museum, Amsterdam Museum? Dat weet je nooit. Misschien had een andere doortastende burger wel het initiatief genomen als Van Eeghen er niet was geweest. Of niet. Feit is dat Van Eeghen de drijvende kracht was achter een groot aantal stedelijke vernieuwingen uit de negentiende eeuw, die tot de dag van vandaag zichtbaar zijn.

Vaak nam de doopsgezinde zakenman persoonlijk het initiatief om een vereniging op te richten, waarmee hij een deel van het stadsleven zou gaan hervormen. Zoals de eerste woningbouwvereniging of de vereniging tot aanleg van een 'Rij-  en Wandelpark'. Waar anderen hem voor waren steunde hij nieuwe burgerinitiatieven door in een vroeg stadium aandelen te kopen. Zo was hij bijvoorbeeld betrokken bij de aanleg van het Noordzeekanaal en het Concertgebouw. In de gemeenteraad heeft hij nooit gezeten, maar achter de schermen was de hand van Van Eeghen overal zichtbaar.

Christiaan Pieter van Eeghen werd op 25 oktober 1816 geboren op de Keizersgracht nummer 132. Hij was het eerste kind van het doopsgezinde echtpaar Pieter van Eeghen en Maria Rahusen. Vader Pieter was firmant bij het Handelshuis Van Eeghen & Co, waar C.P. hem later zou opvolgen. Moeder Maria deed - natuurlijk - geen betaald werk: een dame van stand bestierde het huishouden en baarde kinderen. Ze stierf op 30 november 1816 in het kraambed. Christiaan Pieter was nog geen zes weken oud.

In 2016, tweehonderd jaar later, is in zijn geboortehuis aan de Keizersgracht een tandartskliniek gevestigd. Wat zou Van Eeghen daarvan hebben gevonden?

Ik vermoed dat hij er eigenlijk wel trots op zou zijn geweest. Over tandheelkunde heeft Van Eeghen zich bij mijn weten nooit uitgelaten, maar hij was een groot voorstander van vernieuwingen in de gezondheidszorg. In 1843 was hij één van de oprichters van de Vereeniging tot Ziekenverpleging. Deze vereniging opende in 1857 een eigen ziekenhuis: het Prinsengrachtziekenhuis. Het was het eerste - relatief - moderne ziekenhuis van de stad en Van Eeghens eerste maatschappelijke project. Er zouden er nog heel wat volgen.