amsterdam museum

Voorbeeld(ig)

< Vrouwen in de Tekenkunst

Een goed voorbeeld doet volgen, maar in de kunst zijn ook talloze slechte voorbeelden te zien. De kunstenaar bepaalt welke rol een vrouw wordt toebedeeld. Er zijn ook werken te vinden waarbij de vrouw symbool staat voor een groep of idee. De afgebeelde vrouwen kunnen werkelijk bestaan hebben maar ze kunnen ook anonieme figuren zijn die uit de geest van de kunstenaar komen. Bij deze tekeningen moet je je afvragen in hoeverre het om een juiste weergave van de werkelijke rol van de vrouwen gaat. De werken dienen vaak om de ideale vrouw of haar afkeurenswaardige tegenpool te laten zien. De werkelijkheid is uiteraard complexer: een mens is een combinatie van zowel positieve en negatieve eigenschappen. Op de tekeningen zien we vrouwen in al deze rollen. Ze verbeelden types, personificaties, Bijbelse vrouwen en inwoners van verre landen. Altijd reflecteren ze de ideeën en de normen van de kunstenaar en de maatschappij waarin hij of zij leefde.

 

Studie voor een treurende vrouw

Emoties zijn van alle tijden, maar de uitingsvorm kan verschillen. Neem als voorbeeld rouw: de een rouwt in stilte, de andere expressief. Rembrandt heeft hier met minimale middelen een heftig treurende vrouw weergegeven. Dit beeld is typerend voor hoe vrouwen verwacht werden om te gaan met rouw. Nog altijd zien we in de beeldvorming bij bijvoorbeeld rampen en… lees verder »

Maria en Elisabeth aan de voet van een trap

In de Bijbel zijn de nichten Elisabeth en Maria tegelijkertijd zwanger. Elisabeth beseft dat Maria zwanger is van Jezus. In de tekening wordt Maria meegenomen door haar veel oudere nicht. Hoewel Guercino haar een zorgelijke blik heeft gegeven, vervolgt Maria volgens het Bijbelse verhaal met een lofzang. Hoe keken zeventiende-eeuwers tegen Maria aan, zagen zij een… lees verder »

Personificaties van Herfst en Winter

Cornelis Troost heeft waarschijnlijk een van zijn dochters getekend als personificatie van de herfst en winter. De herfst is herkenbaar aan de druivenranken in het haar en de winter is te herkennen aan de bontjas. Het gaat hier dus niet om portretten van de vrouw, zij diende slechts als model. Seizoenen maar ook maanden van het jaar, deugden of continenten werden… lees verder »

Herderin met schapen

De door Van de Velde afgebeelde herderin symboliseert veel meer dan alleen een vrouw die schapen hoedt. Ze vormt een sensueel element in de compositie. Haar decolleté is veel zichtbaarder dan in de zeventiende eeuw gebruikelijk was. Deze tekening was bedoeld als voorstudie voor een fantasielandschap waarin herderinnen verheerlijkt werden als lustobject. Hoe zouden… lees verder »

Marokkanen

Kuyper reisde nooit naar Marokko, maar zelfs als hij er was geweest, had hij nooit toegang gekregen tot deze ruimte. Je ziet dus wat Kuyper zich erbij voorstelde. Harems werden in de negentiende eeuw meestal op een vergelijkbare manier afgebeeld. Deze beelden vormden seksuele fantasieën voor West-Europese mannen die zich opgesloten voelden door de kuise moraal. lees verder »

Portret van Dr. Aletta H. Jacobs

Als eerste vrouw die een universitaire studie afrondde, als eerste vrouwelijke arts en als voorvechtster van vrouwenkiesrecht staat Aletta Jacobs symbool voor de vrouwenemancipatie in Nederland. Uit haar persoonlijke brieven blijkt echter dat ze de emancipatiestrijd van vrouwen in de koloniën niet steunde. Jacobs dacht in raciale stereotypes en stond negatief… lees verder »