De officiële relaties tussen Turkije en Nederland werden in 1612 in Constantinopel (het huidige Istanbul) bezegeld door Cornelis Haga en Sultan Ahmed I. Haga werd de eerste Nederlandse ambassadeur in het Ottomaanse Rijk en ontving van de Sultan een capitulatie: een document van drie meter lang waarop het Hollandse handelsprivilege met de Ottomanen werd beschreven. Dit voorrecht was daarvoor alleen nog voorbehouden aan de Venetianen, Engelsen en Fransen, maar al snel maakten de Hollanders een inhaalslag. Ze werden de grootste speler in de handel met de Levant, het gebied ten oosten van de Middellandse Zee, rondom het huidige Turkije. Om de handel in goede banen te leiden werd in 1625 de ‘Directie van de Levantsche handel en de navigatie in de Middellandse Zee’ opgericht, die met haar zeven directeuren zetelde in het Amsterdamse Stadhuis op de Dam.

Op dit schilderij van Reinier Nooms (ca. 1628-'64) zien we links een Amsterdams schip in een baai in de Middellandse Zee, dat gereed wordt gemaakt om de tocht over zee te vervolgen. Dergelijke schepen werden in Nederland volgeladen met producten als kruiden, Leids laken, Spaans zilver, en leeuwendaalders, de gewilde Hollandse handelspenning. De Hollandse kooplieden keerden weer terug met ondermeer katoen, mohair wol, zijde, galappels, Turkse tapijten en krenten. Nog steeds handelen de Turken en Nederlanders volop met elkaar, al draait het nu vooral om computers en kleding. Waar de reis van Amsterdam naar Istanbul vroeger zo’n vier maanden in beslag nam, is een vracht met het vliegtuig nu binnen 3½ uur op zijn bestemming geland.

Deze week zijn er wel heel bijzondere goederen in Istanbul bezorgd. Dit schilderij van Nooms hangt nu samen met andere werken uit het Amsterdam Museum in het Pera Museum. De schilderijen die ooit in de directiekamer van de Levantse handel hingen zijn in het bezit van het Rijksmuseum en prijken ook in Istanbul aan de muur. In combinatie met werken van het Pera Museum geeft de tentoonstelling een prachtig beeld van het grote en machtige Ottomaanse Rijk door de ogen van de kleine Republiek der Zeven Verenigde Nederlanden.
Alle schilderijen worden in april weer ingepakt voor een reis naar het Amsterdam Museum. Op 18 april opent hier de tentoonstelling als De kamer van de Levantse Handel, zodat ook de Nederlandse bezoekers meer over de vroege geschiedenis van het bijzondere jubileum te weten kunnen komen.

Kijk hier voor meer informatie over dit object