Roddel is tegenwoordig big business, maar ook in de Gouden Eeuw was er een markt voor sensationele nieuwtjes. Het Westfries Museum geeft in de tentoonstelling Roddel & Achterklap een inkijkje in de schandalen en affaires van de 17de eeuw: een schout die zijn hond een grootse begrafenis geeft, burgemeesters die een scheve schaats rijden, priesters die meer met lichamelijk genot dan het zielenheil bezig zijn, dronken predikanten, admiraals die aan dek zitten te breien, corrupte VOC-bestuurders, failliete kunstenaars en frauderende hoogleraren – tot en met maart komen ze ook hier allemaal voorbij. Vandaag: de hond van schout de Bont.
De hond van schout de Bont
Roddel & Achterklap in de Gouden Eeuw
Het was een bizar gezicht: de rouwstoet die vorige week dwars door Leiden van de Steenschuur naar het Gerecht liep. Niet om een man, vrouw of kind naar de laatste rustplaats te begeleiden, maar een hond! De lievelingshond van de schout van de stad Willem de Bont.
Het dier, Tyter geheten, overleed eerder die week plotseling aan een keelaandoening. De schout verdacht de dienstmeid ervan de hond te hebben gewurgd. Hij liet de Leidse hoogleraar Adriaen van Valckenburg opdraven om autopsie te plegen. Die vond echter niets bijzonders.
Dagenlang lag de hond opgebaard in het huis van De Bont. De schout was ontroostbaar. Ingewijden weten te vertellen dat Tyter voor hem het kind was dat hij en zijn vrouw nooit hebben gekregen.
Op 29 januari werd de hond met alle egards begraven. Voorop in de bizarre rouwstoet liep de zoon van advocaat Backer met het stoffelijk overschot, bedekt met een zwart kleed. Daarachter volgde de dienstmeid met de twee andere honden van de familie, met rouwhalsbandjes om. En vervolgens alle ‘rouwenden’, plechtig in het zwart. Velen liepen met hun huisdier, ook in rouw getooid. Nadat de stoet drie keer om het bleekveld was gelopen, werd de ‘overledene’ achter het Gerecht onder een perenboom begraven. Op het begrafenismaal dat volgde waren alle Leidse notabelen aanwezig, bang als ze waren de invloedrijke schout voor zijn hoofd te stoten.
De Leidenaren, die toch al de bijnaam ‘hondenhangers’ hadden, hebben zich met deze absurde vertoning onsterfelijk belachelijk gemaakt.
Meer weten over het jaar 1634? In de Gouden Eeuw krant van de NTR lees je elke dag het laatste nieuws over de Gouden Eeuw.
1450 keer bekeken