Op safari in de stad?

Net na de discussie over stadssafari’s viel mijn oog op de posters met Adelheid Roosen tussen een stel Marokkaanse scooterjongens. Wijksafari heet de voorstelling. Gelukkig, nog iemand die het woord kennelijk niet politiek incorrect vindt. Toen ik een tijdje geleden de term stadssafari bedacht voor ontdekkingstochten, bleek er van alles te bestaan op het gebied van ontdekkingstochten door de stad, vaak met websites in safarikleuren of (in de VS) zelfs met een terreinwagen met zebrastrepen. Ik herinner me overigens levendig de discussie de we rond 1992 voerden toen mijn vrienden van de Anti Apartheidsbeweging betrokken raakten bij tours door de townships.

Achterop de scooter

En natuurlijk ging ik mee met de voorstelling van Roosen. De wijkssafari was een overrompelende ervaring. Wandelen door Slotermeer, op de video een ode van Roosen aan de speelplaatsen van Aldo van Eyck “die man heeft gezegd: een rondje is een mild vierkant”, achterop de scooter langs de zonovergoten Sloterplas, een wandeling door Versmarkt Tanger, in een oude bus, begeleid door een accordeonist, Pikketanissie zingend door de Akbarstraat.

De meest intieme ontmoeting was de laatste: bij Gassan uit Libanon en zijn Syrische adoptiefzoon. Alle acteurs hebben zich een tijdje laten adopteren door een wijkbewoner. Gassan vertelt zijn levensverhaal liggend in bed in zijn hemelsblauwe slaapkamertje. Mijn vijftien safarigenoten staand en zittend om het bed heen en ik erop liggend omdat er geen plek meer was. Gassan vertelde over zijn jeugd in een weeshuis, zijn tijd bij de PLO, zijn belevenissen als drugshandelaar en jaren in de gevangenis. Zijn kinderen is hij kwijt geraakt, maar nu verzorgt hij de buurtkippen. Over vrijheid gaat het en over liefde. Later, tijdens de heerlijke maaltijd verzorgd door de Zina’s raken we verder aan de praat: voor hem is de voorstelling helend, het doet hem goed om telkens zijn verhaal te vertellen en hij ontmoet ineens allemaal lieve mensen.

Gaat dat zien, het is een perfecte manier om de stad te leren kennen. En het levert beelden op die in je hoofd blijven hangen: het scooterballet op Plein ’40-’45, een wonderschoon liefdeslied gezongen door een mooie gesluierde vrouw, zittend in een auto met verbrande en verroeste motorkap. Realiteit en verbeelding lopen in elkaar over.

Safari naar de grachtengordel?

Ik vertel enthousiast over de Wijksafari door Slotermeer aan onze directeur Paul Spies in een gesprek over plannen voor 2013, als de grachtengordel 400 jaar bestaat. Welke ontmoetingsplaatsen zou je kunnen creëren waar de grachtengordel en de buurten buiten de ring elkaar ontmoeten? Aan het einde van de dag, op de stoep bij mijn vriendin Hester, vertel ik er weer over. “Zoiets zou je in de grachtengordel moeten doen, met verhalen van mensen die daar wonen”. Of gewoond hebben, de grachtengordel heeft immers een heel wat langere geschiedenis dan Slotermeer. Als Slotermeer in een halve eeuw al zo veranderd is, hoeveel verhalen zijn er wel niet verborgen in de grachtengordel? En het zou mooi zijn als de bewoners van Slotermeer dan ook in de grachtenpanden op bezoek kwamen.