Booming Amsterdam in het Stadsarchief

In 1613 besloot het Amsterdamse stadsbestuur tot de aanleg van de grachtengordel. In het kader van het 400-jarig jubileum vertelt Booming Amsterdam aan de hand van originele kaarten, bouwtekeningen, stadsgezichten en ondertrouwregisters het verhaal van een unieke periode in de Gouden Eeuw, waarin de stad zijn wereldberoemde halvemaanvorm kreeg. De explosieve bevolkingsgroei van Amsterdam, van 30.000 inwoners in 1585 tot ruim 200.000 in 1685, leidde tot de twee ambitieuze stadsuitbreidingen van 1613 en 1663. De vogelvluchtkaarten van Balthasar Florisz (1625) en Jacob Bosch (1681) tonen hier momentopnames van.

Een ander topstuk is de koperplaat van Nicolaes Visscher (1618-1679) met een plattegrond van omstreeks 1660, die de stad toont op het hoogtepunt van de Gouden Eeuw. Ook de ontwerpuitbreidingsplannen die bij de stadsbestuurders op tafel lagen en het perkamenten octrooi van de Staten van Holland zijn te zien. Aan de grachten kwamen ruim opgezette woonblokken met grote bouwkavels en diepe achtertuinen. Prenten en architectuurtekeningen laten de huizen van de nieuwe rijken zien, waarvoor beroemde architecten als Philips Vingboons en Adriaen Dortsman de monumentale ontwerpen leverden.

Marc Hameleers is sinds 1989 conservator cartografie bij het Stadsarchief en auteur van de prachtige nieuwe uitgave in twee delen van Kaarten van Amsterdam (1538-2012). Hij vertelt boeiend en bevlogen over zijn werk, waardoor de rondleiding de 30 minuten ruim overschrijdt, tot groot genoegen van de meeste aanwezigen. Over de voorheen weinig bestudeerde kaart van Dirck Corneliszoon Swart uit 1623 vertelt Hameleers bijvoorbeeld dat alle huizen individueel en tot in detail kloppend zijn ingetekend. “Eén van de mooiste details is dat de Westerkerk nog in de steigers staat, een prachtig tijdsbeeld.”

Lees verder.