Waaier: blad en montuur

Waaiers bestaan uit een blad en een montuur. Waaierbladen en waaierbenen (van het montuur) werden vaak los van elkaar vervaardigd. Kunstenaars schilderden de voorstellingen op het waaierblad, ivoorsnijders en houtdraaiers maakten het montuur. Blad en montuur werden vervolgens door een waaiermaker tot een geheel gemaakt. Beschilderd papier en velum waren tot eind 18de eeuw in trek, terwijl in de 19de eeuw het liefst kant en veren gebruikt werden voor het blad.

Waaiers als mode-item

In de 18de eeuw beleefde de waaiercultus zijn hoogtepunt. Met name in Frankrijk ontwikkelde zich een toonaangevende waaierindustrie. Tegen het einde van de 18de eeuw verdween de waaier tijdelijk uit het modebeeld. De waaier was aan het eind van de 19de eeuw als modeaccessoire helemaal ingeburgerd en verscheen ook als reclamemiddel. Nieuwe vindingen maakten dat waaiers ook in goedkopere vorm geproduceerd werden. In de 20ste eeuw raakte de waaier steeds meer uit de mode en werden tassen steeds populairder.

Waaiers in het Amsterdam Museum

In de collectie van het Amsterdam Museum bevinden zich meer dan 100 waaiers, van beschilderde en bewerkte 18de-eeuwse exemplaren tot moderne waaiers met reclame erop. Deze waaiers vormen het begin van het Accessoireproject, waarbij alle accessoires met behulp van vrijwilligers bekeken en onderzocht, beschreven en goed gefotografeerd worden.