Out of the comfortzone

Linda, die werkt bij de International Coalition of Sites of Conscience, vroeg de deelnemers aan de conferentie in welke situaties zij zich wel eens out of the comfort zone voelen. ‘Urban conflicts’ was het thema van de conferentie. Een curator of educator van een stadsmuseum die zich bezig houdt met de stad van nu, komt onherroepelijk conflicten en tegenstellingen tegen. Dat leidt soms tot een ongemakkelijke situatie; hoe ga ik het gesprek aan met iemand buiten mijn eigen bubbel? Hoe reageer ik op frustraties en trauma’s?

Parels van de Jordaan en hiphop

Het ongemak kan ook komen door sociale afstand, in klasse, gender, leeftijd of kleur. Ik vind zelf inmiddels het kennis maken met al die verschillende Amsterdammers een van de grootste genoegens van mijn werk, ook al voelt het in eerste instantie soms een beetje ongemakkelijk. ‘Wat wil die oude witte vrouw?' zullen de hiphopartiesten en managers misschien wel eens gedacht hebben als hen ontmoette in het Amsterdam Museum vanwege de muziektentoonstelling. Voor hen is het museum misschien ‘out of the comfortzone’. Maar wat heb ik het afgelopen jaar mooie gesprekken gevoerd, naast het stapeltje cd’s Parels van de Jordaan van Topnotch. ‘Als je voor een dubbeltje geboren bent’ van Louis Davids, daar hadden ze wel beeld bij. Natuurlijk zijn er verschillen tussen de Jordaanzangers die de armoede bijna verheerlijken en de hiphoppers die op weg zijn naar hun eerste milla, maar er zijn ook overeenkomsten; in de liefde voor muziek, in de trots op de buurt, de onderlinge solidariteit en het moeten dealen met de afkeur van buitenstaanders.

Soultrash

Wat waren mijn grootste uitstapjes buiten de comfortzone dit jaar?  Een avondje in de artist residency van CBK Zuidoost, waar op dat moment Esther Meijer van Nieuw Jurk zat, een kunstenaar waar het Amsterdam Museum in 2018 werk van gaat tonen in ons samenwerkingsproject met CBK ZO. Esther onderzoekt kleding en merchandise binnen hiphop. Haar laatste avond had ze de ruimte gegeven aan Soultrash. Ik ging naar 2de verdieping in de vrolijk geschilderde broedplaats Heesterveld, waar harde punkachtige hiphop klonk. Ik was sticking out like a sore thumb, zoals dat zo mooi heet in het engels. Iedereen was jong en merendeels zwart, meer jongens dan meiden. Maar ik had meteen een leuk gesprek met een jonge ontwerper en later op de binnenplaats met een dj die nu in West woont, over zijn heimwee naar de Bijlmer. Vrolijk en met Bijlmerhiphop in mijn oortjes fietste ik door de warme augustusnacht weer naar huis.

Leather Bar

Of de avond in oktober toen Steve Malenka tijdens ADE zijn Ode to the history of Dance Floors bracht in The Web Bar, een van de oudste gay bars in Amsterdam. ‘Het lijkt hier wel een Mr Leather verkiezing’, appte vriendin Erica die al eerder binnen was. Ik wurmde me door een haag mannen in leer, voor ik haar gevonden had. Aanvankelijk waren we de enige vrouwen. Staand naast de trap naar de dark rooms, vertelde Steve, die in de jaren ’70 vanuit de VS naar Amsterdam kwam, over hoe hij in D.O.K., Brakke Grond, Roxy en Paradiso dance, vriendschap en seks vond.

Een travestiet op enorme hakken deelde koekjes met smiley’s rond (wat zou daar in zitten?) en ik keek gefascineerd naar een celachtige ruimte onder de dansvloer. Acteur Thomas de Bres stond naast me. Hij was 20 jaar geleden in The Web geweest voor de opname van een VPRO programma. Hij speelde een politieagent die daar in de bar onderzoek deed. Alle barbezoekers droegen in die tijd ook uniformen. Hij had bij de eigenaar naar de celruimte geïnformeerd. Mannen konden daar naakt in gaan zitten en iedereen mocht hen besproeien. ‘Vrijwillige vernedering als openbaring’, was het commentaar van Thomas, ‘ook een onderdeel van de Amsterdamse geschiedenis.’

Weer zo’n avond waar een uitstapje buiten de comfortzone leidde tot veel lol, én nieuwe inzichten en kennis. Die comfortzone is natuurlijk erg intersectioneel bepaald, een gay man in een leren pak voelt zich in The Web als een vis in het water. Tijdens een gesprek hierover met collega’s, vertelde Imara Limon over haar ‘buiten de comfortzone ervaring’. In een iets te bling-bling gouden topje naar het Concertgebouw, waar zij als jonge, zwarte vrouw juist erg opviel tussen de oudere witte cultuurliefhebbers. 

Goede voornemens voor 2018 – nog vaker de comfortzone uit.