Op zondag 9 oktober, precies 200 jaar nadat Napoleon Amsterdam bezocht, wordt in het Amsterdam Museum een van de grootste schilderijen van Nederland onthuld: De intocht van Napoleon te Amsterdam van Matthieu van Bree (1813).

Het museum geeft dit werk (6 x 4 meter) dat net de eerste fase van een restauratie achter de rug heeft, een vaste plek in zijn beroemde Schuttergalerij. Daar is het tijdens openingsuren van het museum gratis te bezichtigen. Het publiek zal in de toekomst hopelijk getuige kunnen zijn van de tweede fase van de benodigde restauratie die ter plekke in de Schuttergalerij gaat plaatsvinden door Restauratieatelier Amsterdam.

Neus van Napoleon, hoofd van Baron van Brienen van de Groote Lindt of staart van het paard

Voor de financiering van de tweede fase van de restauratie van de Intocht van Napoleon zoekt het Amsterdam Museum nog de benodigde middelen. Met behulp van een online crowd funding actie wil het museum geld inzamelen en bovendien het publiek op een leuke en effectieve manier betrekken bij het behoud van 'ons' culturele erfgoed. Met de actie hoopt het Amsterdam Museum € 30.000 op te halen. Het publiek kan een duit in het zakje doen door delen van het werk te sponsoren. Zo kan bijvoorbeeld het portret van Napoleon voor €250,00 worden gesponsord, kost zijn paard Marengo €25,00 en het portret van Baron van Brienen van de Groote Lindt €100,00. Alle donateurs ontvangen per e-mail een certificaat met een kleine uitleg over dat gedeelte c.q de persoon van het werk dat/die zij sponsoren. Naast de financiering voor de restauratie, zoekt met museum overigens ook nog een sponsor voor de gigantische lijst van meer dan 6 x 4 meter.

Intocht van Napoleon te Amsterdam van Matthieu van Bree uit 1813

Het werk De intocht van Napoleon te Amsterdam is een herinnering aan 9 oktober 1811. De Amsterdamse burgemeesters heetten op die dag Keizer Napoleon welkom bij de stadsgrens. Burgemeester Willem Jozef van Brienen overhandigde hem de zilveren stadssleutels. Volgens het schilderij van Van Bree stond hij met de stadsbestuurders ter linkerzijde en de Franse gouverneur-generaal Lebrun en andere bestuurders ter rechterzijde. De overhandiging van de sleutels symboliseerden het respect van de stad voor de hoge gast en waren natuurlijk ook een teken van onderwerping. Dit korte verblijf in de stad en in het land is vastgelegd door de Antwerpse schilder Matthieu van Bree. Voorzover mogelijk maakte hij van de hoofdpersonen portretten naar het leven. Op de verjaardag van Napoleon, 15 augustus 1813, werd het schilderij onthuld in de audiëntiezaal van het stadhuis, het huidige hotel The Grand. Vervolgens zat men met het enorme doek behoorlijk in de maag. Het bleef op zijn plek in het stadhuis totdat men het doek kwijt kon aan het in 1885 geopende Rijksmuseum. In 1891 werd het schilderij van de wand gehaald. In de volgende eeuw bleef het schilderij op de rol, met uitzondering van een relatief korte periode in het Stedelijk Museum en bij een enkele herdenkingstentoonstelling. Het monumentale werk van Van Bree geeft een belangwekkende inkijk in de omgang met een indrukwekkende gebeurtenis in 1811. De stijl waarin Van Bree aan die gebeurtenis vorm gaf, zou van grote invloed zijn op schilders na hem zoals Pieneman die tot taak had de vroege periode van het Nederlandse Koninkrijk uit te schilderen.

De onthulling van De intocht van Napoleon maakt deel uit van de Napoleon-maand, ter herdenking van 9 oktober 1811 en wordt mede mogelijk gemaakt door het project Oneindig Noord-Holland van de provincie Noord Holland.