Zoals op deze zgn. martelaarsprent van Jan Luyken te zien is, werd het vonnis voltrokken voor het oude stadhuis op de Dam in Amsterdam. Vijfentwintig jaar later zou dit lot aan Dirk en Jacob bespaard gebleven zijn. Onder leiding van Willem van Oranje waren de Nederlanden in 1568 massaal tegen de Spaanse koning en zijn geloofsvervolgingen in opstand gekomen. De Spanjaarden, en in zekere zin ook de katholieken, werden langzamerhand verdreven en het gereformeerde geloof van de prins werd de officiële godsdienst. Deze prent is uitgeleend aan de tentoonstelling 'Machtige boeken', over de Librije van de Grote Kerk na de Reformatie in Edam in 1572. De tentoonstelling is nog te zien tot en met 23 oktober.
Kijk hier voor meer informatie over dit object.
#020today: Op de brandstapel
Dit jaar is het 465 jaar geleden, dat twee doopsgezinde Edammers in maart 1546 om hun geloof gearresteerd werden en twee maanden later het leven lieten op de brandstapel. Het waren Dirk Pieterszn., alias Simil of Smuel, en Jacob Ellertszn. de Geldersman, oorspronkelijk afkomstig uit Harderwijk, vandaar waarschijnlijk die toevoeging aan zijn naam. Beiden waren smid van beroep. Zij keerden zich tegen de praalzucht en afgoderij van de Rooms-Katholieke Kerk. Dirk droeg zijn overtuiging uit in bijeenkomsten op de dijk buiten Edam en in zijn huis. Jacob was daarbij vaak toehoorder. Door de Spaanse overheersing was het Rooms-Katholicisme de verplichte godsdienst en werden andersdenkenden vervolgd, zeker als zij –zoals Dirk en Jacob- dit openlijk verkondigden. Zij werden dan ook beschuldigd van verwaarlozing van hun rooms-katholieke kerkelijke plichten, zoals te biecht of ten sacrament gaan. Ondanks pogingen om hen tot andere gedachten te brengen, weigerden beiden hun ‘kerkelijke’ dwalingen op te geven en daarom luidde hun vonnis: verbranding tot as en verbeurdverklaring van hun goederen.
