Maagdenhuis en Universidad Nacional

Universidad Nacional is een van de weinige openbare universiteiten in Bogotá en staat ook wel bekend als de “witte stad”. De spierwitte faculteitsgebouwen staan verspreid over een gigantische groene campus, die met al haar voorzieningen inderdaad niet onder doet voor een stad. Rondom een centraal plein zijn een bibliotheek, een concertzaal, expositieruimtes en tal van kleine eet- en drinkgelegenheden te vinden. Op het plein worden empanadas (pasteitjes), aguapanela (warm suikerriet drankje) en ander street food verkocht. Na een korte wandeling langs de groene lanen van de campus verdwijnen de eeuwige verkeersgeluiden van bedrijvig Bogotá en beland je in een andere wereld, een wereld vol met artistieke en politieke expressie (vaak een onmogelijk onderscheid).

Op Plaza del Ché—vernoemd naar de beroemde muurschildering van Ché Guevara — komen studenten samen om muziek te maken, films te projecteren op de witte muren, of om gewoon rond te hangen bij het kampvuur en aguapanela te drinken. Het portret van Ché Guevara is voor het eerst geschilderd door de communistische priester Camilo Torres, tevens medeoprichter van de sociologie afdeling, maar al meerdere malen overgeschilderd. Ook vandaag nog wordt de revolutionaire geest geuit in slogans aangebracht door groepen jongeren die bekend staan als “capuchos”, die zich vermommen met zwarte capuchons en sjaals. Vermoedelijk zijn capuchos studenten, maar niemand weet eigenlijk zeker wie deze vermomde personages zijn. Hun bezoek aan de universiteit gaat veelal gepaard met vernieling van de universiteitsgebouwen, en zij zijn dan ook zeker niet geliefd bij alle studenten. Afgelopen mei werd bijvoorbeeld een groep capuchos die het conservatorium gebouw wilde betreden de toegang geweigerd door een groep studenten die riepen “Fuera de accá!” (Weg hier!).

Cupachos zijn echter niet de enige die de witte muren van de universiteitsgebouwen als medium gebruiken. Net als de studenten van de UvA uiten studenten hier kritiek op het vastgoedbeleid van het bestuur. Steeds meer grond wordt doorverkocht aan buitenlandse investeerders, en dat terwijl faculteitsgebouwen op instorten staan. Op één van de entreepoorten van de universiteit staat met dikke vette letters geschreven “Bienvenidos Gringo’s” (Welkom gringo’s), wat refereert naar de vestiging van de Amerikaanse ambassade op de campus. Op een schot dat de bouwput van de afgebroken faculteit voor architectuur afschermt, staat in grote zwarte letters geschreven “Ahí está su hijueputa facultad pintada” (Hier is je verdomde faculteit geschilderd). Architectuur studenten hebben vijf jaar moeten wachten tot er geld was om het op instorten staande gebouw te slopen en zullen nog eens vijf jaar moeten wachten tot een nieuwe faculteit gebouwd zal worden. Ook privatisering van onderwijs, waardoor onderwijs zelfs op openbare universiteiten steeds duurder wordt, bevechtende studenten met graffiti. In rode dikke letters staat er op verschillende muren geschreven: “Estudiar para trabajar, o trabajar para estudiar” (Studeren om te werken, of werken om te studeren).

Naast deze kritische leuzen worden de muren vooral gebruikt als openbaar oefenlokaal. De faculteit van de kunst zit onder uitprobeersels: van beschermde diersoorten tot fantasiewezen, portretten en andere figuren. Veel kunststudenten van Universidad Nacional hebben zich verenigd in collectieven en schilderen ook in de straten van Bogotá. De witte muren van de universiteit bieden een uitstekende plek om te experimenteren. Deze mozaïek van (politieke) slogans, muurschilderingen, graffiti letters en aanklachten transformeert de muren van de universiteit tot een klankbord van de studenten en faciliteren een ruimte waar kunst, politiek en wetenschap speels in elkaar overlopen.