Afgelopen zaterdag, op 10 november (2011), is Isaac (Ies) Jacobs op 93-jarige leeftijd overleden. Ik, Frits Slicht, wist al langere tijd dat Ies ziek, maar vooral ook moe was. Het leven was geleefd, het was klaar, het was af.
Het was duidelijk dat zijn bewegingsruimte steeds kleiner werd. Hij kon geen les meer geven, hij gaf tot op hoge leeftijd gaf schilderles. Ook het zelf tekenen en schilderen ging hem niet meer goed af. Een groot deel van zijn leven heeft in het teken gestaan van het schilderen, het lesgeven. Schilderen was een therapie!

Eerste ontmoeting

Ik heb Ies mogen ontmoeten nadat ik een berichtje had gekregen van David Douma. Hij mailde mij dat ik toch vooral eens contact opnemen met Ies Jacobs. Hij zou mij heel veel kunnen vertellen over de Transvaalbuurt, zijn geheugen zou groot zijn.
In juni 2008 ben ik kennis gaan maken met Ies Jacobs.
Ies, ik moest al gelijk Ies zeggen, want van ‘mijnheer Jacobs’ daar hield hij niet zo van. Hij ontving mij in zijn huis aan de Groenburgwal. Een prachtig pand, vol met schilderijen, met op de bovenste verdieping zijn schilders atelier. Al snel bleek dat hij mij heel veel kon en ook wilde vertellen. Op 8 juli 2008 heb ik het eerste interview afgenomen en heb ik zijn verhalen mogen opschrijven. Samen hebben we de foto’s uitgezocht voor bij de verhalen. Hij heeft ook nog wat redactiewerk gedaan door op de computer wijzigingen in de tekst aan te brengen. Zijn vaardigheden als schilder bleken echter wat groter dat zijn vaardigheden op de computer. Samen zijn we er gelukkig goed uitgekomen en hebben nog hartelijk gelachen om zijn computer capriolen.

Vele gesprekken

Daarna heb ik altijd contact met Ies gehouden en ben ik veel bij hem langs geweest. We hebben veel en lange gesprekken gevoerd. We hebben gesproken over het verleden, maar ook over het heden. Ies was en bleef zeer geïnteresseerd in het hier en nu.

Het Gemeentearchief

Ik heb voor Ies ook nog wat onderzoek gedaan bij het Gemeentearchief. Met zijn toestemming heb ik het dossier van de Maatschappelijke Steun mogen inzien en lezen. Ik heb voor Ies het hele dossier gekopieerd. Vooral ook de brieven van zijn vader die in het dossier zaten, ontroerden hem. Via het Gemeentearchief heb ik ook marktkaart van zijn vader kunnen achterhalen. Het bijzondere was dat de kaart nog was voorzien van een foto (in de meeste gevallen zijn de foto’s verdwenen).
Op basis van dit dossier zullen er nog verhalen verschijnen op de website.

Het Joods Historisch Musem

In onze gesprekken refereerde Ies ook aan het feit dat het Joods Historisch Museum (JHM) geen werken van hem had (had willen hebben). De werken zouden een onvoldoende joods karakter hebben. Ik heb een aantal maanden geleden contact opgenomen met de conservator van het JHM (van de kunstcollectie) en gevraagd of het mogelijk was om toch nog eens een keer te komen kijken. Vorige maand heeft het JHM inderdaad een aantal werken in de collectie opgenomen. Ik ben er blij (en toch ook een beetje trots op) om dat dit alsnog heeft mogen gebeuren.

De documentaire

Misschien wel het hoogtepunt in onze relatie was de uitzending van de het programma, te bekijken via: Aanpakkers. Een documentaire gemaakt door Frans Bromet.

Ik zal deze kleine, grote, man ontzettend gaan missen. Hij was voor mij veel meer dan een persoon waarvan ik de verhalen heb mogen opschrijven.

Drie verwijzingen

Tot slot nog drie verwijzingen, de eerste is een filmpje op You Tube waarin Ies Jacobs vertelt over zijn belevenissen in de Onderduik (ruim zes minuten) en over zijn therapie: het schilderen.

De tweede verwijzing is een radio interview met Ies naar aanleiding van het verschijnen van zijn boek: Overleven een kunst, levensschets en oorlogsherinneringen. Het interview werd uitgezonden op 3 december 2007 door: Kunststof.

Tot slot de derde verwijzing:overzicht in het gemeentearchief van tekeningen van dirigenten in het Concertegebouw