De restauratie van ‘De intocht van Napoleon te Amsterdam’ deel 2

De-doubleren

Het verwijderen van het oude doubleerdoek is mechanisch gedaan; het bleek mogelijk om het doek vrij gemakkelijk in segmenten eraf te trekken.

Verwijderen resten oud bedoekingsmateriaal

Na het weghalen van het bedoekdoek bleven wel behoorlijk veel resten van het was-hars materiaal (waarmee de bedoeking 100 jaar geleden werd gedaan) op het originele doek achter. Voor het vervolg van onze restauratie was het noodzakelijk om een zo schoon mogelijk achterkant te bereiken. De resten was-hars zijn overwegend met behulp van warmte verwijderd; hele dikke ophopingen zijn ook met de scalpel weggehaald en afgedund. Met het bewerken van de achterkant was wel veel tijd gemoeid. In totaal hebben wij er ca. 12 kg oud bedoekings materiaal verzameld!

Planeren deformaties

De heftigste deformaties zijn na het verwijderen van het oude bedoekdoek en ook door het liggen iets verminderd. Maar het behandelen en daadwerkelijk wegnemen van de oneffenheden, knikken en golven in het doek (samengevat het planeren) is in meerdere fases gedaan, stap voor stap werd het doek gladder.
De hulpmiddelen waren hier (indirecte) warmte door een warmtebron die boven het doek hing en heen en weer pendelde en daarna druk in combinatie met tijd.

Sluiten van gaten en scheuren

Verspreid over het gehele doek zaten er vrij veel kleine gaten en scheurtjes in het doek die lang geleden zijn ontstaan. Deze beschadigingen kwamen zeker na het reinigen van de achterkant duidelijker tevoorschijn. Sommige oude scheuren zijn heel lang en tekenen zich al aan de voorkant van het schilderij af doordat de randen niet vlak zijn maar kromgetrokken. Een van deze lange scheuren bevindt zich aan de bovenkant, verloopt over een lengte van ca. 1 m verticaal naar beneden en eindigt iets rechts boven het hoofd van Napoleon.

In de aanloop naar de doublering moesten alle gaten en scheuren gestabiliseerd en gesloten zijn. Wij hebben hiervoor een ragfijne synthetische en open geweven stof gebruikt die met een thermoplastische film werd geprepareerd. Door warmte, in dit geval een warmte spatel, wordt de film zacht en kan de dunne stof worden opgeplakt. Alle gaten in het doek met een diameter boven de 5mm en een kier van meer dan 2-3 mm zijn niet alleen met deze dunne ‘pleisters’ behandeld; het missende doek is met z.n. intarsia’s opgevuld. De intarsia’s zijn van linnen en hebben een vergelijkbare weefselstructuur als het originele doek; ze zijn precies op maat geknipt en passend ingevoegd.

Tot 23 december kan er nog een bijdrage worden geleverd aan het tweede deel van de restauratie. Bezoek de webshop.

Bekijk meer foto's van de restauratie op het Flickr account van het Amsterdam Museum.