De Artisbokaal uit 1863
Nu Artis elke zaterdagavond in juni, juli en augustus 's avonds weer open is, in deze rubriek aandacht voor een negentiende-eeuwse zilveren bokaal die alles met de oudste dierentuin van Nederland te maken heeft.
Op 1 mei 1838 vond de oprichting plaats van het deftige genootschap Natura Artis Magistra (de Natuur is de Leermeesteres der Kunst). Bij het 25-jarig bestaan schonken de leden van Artis de 50 centimeter hoge bokaal aan oprichter-directeur dr G.F. Westerman. Het cadeau was geleverd door de firma Bonebakker & Zn., toen nog gevestigd hoek Koningsplein en Leidsestraat (pas later zou het gerenommeerde bedrijf naar het Rokin verhuizen, waar het binnenkort definitief zijn deuren zal sluiten). Bonebakker besteedde de vervaardiging ervan uit aan Pieter Pieterse, een zilversmid die al sinds 1853 gebruiks- en siervoorwerpen voor Bonebakker maakte. Tevens werd een album overhandigd met 1600 namen van leden van het genootschap, die hadden bijgedragen aan het 800 gulden (nu: ruim € 7.500,-) kostende cadeau.
Het is een typisch gelegenheidsstuk. Het dierenrijk komt in al zijn veelvormigheid in de decoratie voor en verwijst naar de dierentuin als plaats van studie. Zo heeft de stam de vorm van een eikenboom waarin zich een slang, een condor en een papegaai schuilhouden. Aan de voet zijn een krokodil, een salamander, een schildpad te zien, evenals een otter met een vis in zijn bek, een krab en verschillende schelpen. De meest opvallende versiering - plastisch gevormde koppen van een leeuw, een buffel en een neushoorn - is tegen de kelk aangebracht. Bovenop het deksel staat een beeldje van Minerva, godin van de studie, die haar hand laat rusten op een boek dat verwijst naar het werk van de Franse natuurgeleerde Georges Buffon.
In 2010 is Artis nog steeds meer dan een dierentuin. Het is een kenniscentrum met dieren, planten, musea en een planetarium. Gerard Westerman zou het prachtig hebben gevonden.
In 1964 heeft de Familie Westerman Stichting de bokaal geschonken.