Zelf begon ik op veertienjarige leeftijd met het maken van graffiti. Het startte onschuldig in een schetsboek, maar al snel stond mijn pseudoniem langs het spoor en onder viaducten. Als je eenmaal door het virus bent besmet, raak je het nooit meer kwijt. Daarom schreef ik voor mijn studie Cultureel Erfgoed aan de Reinwardt Academie een scriptie over graffiti in Amsterdam. Door het vluchtige karakter van graffiti rees bij mij de vraag: ‘Op welke manier kan de Amsterdamse graffiti-scene bijdragen aan het behoud van graffiti in Amsterdam?’
Graffiti-scene
Het onderzoek bracht mij bij verschillende Amsterdamse graffitischrijvers, van jong tot oud. Door hun verhalen en persoonlijke collecties van graffitimateriaal werd snel duidelijk dat de graffitischrijvers hun werk al behouden voor toekomstige generaties.
Graffitischrijvers documenteren hun werk namelijk in black books. Dit zijn boeken waarin schetsen en foto’s worden bewaard. Het bevat meestal werk van de graffitschrijver zelf, en dat van bevriende graffitischrijvers. Daarnaast worden er fotoboeken gemaakt en krantenknipsels over graffiti verzameld. De verzamelingen illustreren op uitgebreide wijze het verhaal van de desbetreffende graffitischrijver, het kan gezien worden als een persoonlijk archief.
Graffiti-liefhebbers
De graffiti in Amsterdam wordt niet alleen door graffitischrijvers zelf gedocumenteerd, diverse graffiti-liefhebbers houden omvangrijke fotoarchieven bij. Daarnaast zijn Amsterdamse erfgoedinstellingen benaderd om hun reactie te geven op het behoudsvraagstuk, waaronder het Amsterdam Museum, Imagine IC en het Stadsarchief Amsterdam.
De graffitiverzamelingen geven een goed overzicht van de Amsterdamse graffiti-scene. Deze verzamelingen liggen op dit moment verspreid over de hele stad op zolders, in kelders en ateliers. Samen bieden zij een bijzonder representatief beeld van graffiti in Amsterdam.
Uit het onderzoek blijkt dus ook dat graffiti het beste behouden kan worden door de graffiti-scene zelf. Buiten erkende erfgoedkaders, zoals musea of archieven. Graffiti is hiermee per definitie vergankelijk, niet alleen in haar letterlijke vorm, maar ook in haar gedocumenteerde vorm.
Community archive
De ultieme vorm van behoud van graffiti is documentatie van de materiële voortbrengselen van het fenomeen, zoals graffitiverzamelingen. Dit perspectief wordt gedeeld door de musea, archieven, graffitischrijvers- en liefhebbers. De aanbeveling die volgt op het onderzoek is dat er een community archive wordt opgestart, waar diverse graffitischrijvers initiatiefnemers van zijn. Dit waarborgt het behoud van Amsterdamse graffiti, voor de toekomstige veertienjarige jochies.
Oproep
Wat denk je zelf: moet graffiti in Amsterdam behouden worden voor de toekomst, of niet? Plaats een reactie onder dit blogbericht!
Wil je de hele scriptie lezen? Download het als PDF-bestand op deze pagina.