Enkele uren later meldt zijn vrouw Danny telefonisch, dat Johan de volgende dag een bypass-operatie moet ondergaan. Gelukkig heeft hij geen infarct gehad, maar een altherosclerose (aderverkalking).
De volgende dag worden er tijdens een drie uur durende operatie twee bypasses aangelegd en een paar dagen later geeft hij tot verbijstering van de doktoren en woede van zijn familie vanaf zijn ziekenhuisbed alweer een interview aan de Spaanse televisie.
Kortom, het fenomeen is meteen onnavolgbaar bezig om over te gaan tot de orde van de dag.
Als ik ‘m een week later spreek, haalt hij z’n schouders ervoor op. “Op zulke momenten is het toch handig als je bekend bent. Die hartchirurg weet natuurlijk dat de hele wereld meekijkt en zal tijdens de operatie dus extra zijn best doen. Dat vind ik altijd wel een lekker gevoel.”
Daarna verloopt het herstel voorspoedig en is er vrijwel dagelijks iets vanuit huize Cruijff te melden. Zo verkondigt de dan 43-jarige Amsterdammer op 7 maart dat hij met roken stopt. Voor de Spaanse anti-rookbeweging maakt hij later een schitterend reclamespotje, waarin hij een pakje sigaretten hooghoudt alsof het een bal is en schiet het pakje vervolgens aan gruzelementen. Verder zit de trainer van FC Barcelona voortaan in de dug-out met een lolly in zijn mond.

Drie weken na zijn onverwachte opname spreken we thuis bij ‘m af. Voor de inwendige Cruijff heb ik uit Volendam vers uitgesneden paling, haring en verse kadetten meegenomen. Danny reageert meteen streng. “De dokteren hebben gezegd, dat Johan alleen blauwe vis mag eten, zoals sardientjes en haring. Die paling gaat dus meteen de ijskast in. En die vette kadetten kan-ie ook vergeten.”
Er volgt een fel protest, maar Danny is onverbiddelijk: “Nee, Johan, je houdt je nu aan de regels.”
Vervolgens meldt het lijdend voorwerp dat hij de volgende dag tijdens een wedstrijd van FC Barcelona een speciale test moet ondergaan. Zijn ploeg speelt in de kwartfinales van het Europa-Cuptoernooi voor bekerwinnaars tegen Dinamo Kiev en de doktoren vinden dat een uitgelezen mogelijkheid om te onderzoeken hoe zijn hart zich tijdens het duel houdt.
De volgende ochtend wordt een speciale zender geleverd en vervolgens worden op de borst van Cruijff tal van buttons geplakt, met bedradingen die naar de zender lopen. In de San Jordi-kliniek kan op die manier feilloos zijn hartritme tijdens het belangrijke Europa-Cupduel worden gevolgd.

De familie besluit dat Danny en de kinderen die avond namens Johan op de eretribune van Nou Camp plaats zullen nemen. Ik stel voor om thuis bij hem te blijven en samen de wedstrijd via de televisie te volgen.
Johan steekt meteen z’n duim omhoog en tijdens de rust van Barcelona-Dinamo wordt duidelijk waarom. Met de zender in de hand loopt hij naar de ijskast en haalt de paling eruit. Fluitend smeert hij twee kadetten met roomboter, legt de palingfilet erop, strooit er wat peper overheen en neemt tevreden kauwend weer voor de tv plaats. “Als Danny straks thuiskomt, dan zeg jij maar dat je ineens trek kreeg…”
De wedstrijd is trouwens ongemeen spannend. Nadat Barcelona twee weken eerder in de Oekraïne met 3-2 had gewonnen, kijkt de ploeg thuis na een uur tegen een 1-0 achterstand aan. Lange tijd balanceren de Catalanen op de rand van uitschakeling, tot Amor in de allerlaatste minuut de 1-1 binnentikt.

De volgende dag melden de artsen, dat het hartritme van Cruijff tijdens de 90 minuten niet één versnelling heeft vertoond. Ook later tijdens zijn revalidatie zou dat tijdens wedstrijden het geval zijn. Gedurende één test, gedaan toen hij vanuit de dug-out zijn ploeg coachte, was er zelfs sprake van een hartritme dat gelijk stond aan dat van iemand die bezig was met een middagdutje.
Slechts tweemaal bleek een opvallende verhoging van de hartslag. Navraag bij Cruijff leerde de artsen, dat hij in beide gevallen aanwezig was bij een vergadering van het Barcelona-bestuur.
Dit weerhield hem er overigens niet van, om exact drie maanden na zijn opname in de San Jordi-kliniek voor het eerst als trainer met Barcelona kampioen van Spanje te worden. Een jaar later gevolgd door de historische 1-0 triomf in de Champions-Leaguefinale tegen Sampdoria.
Het moment ook, dat Johan Cruijff zich in Catalonië definitief onsterfelijk had gemaakt.

JAAP DE GROOT
Journalist Telegraaf