#020today: Wezenpenning

In het Burgerweeshuis waren drie afzonderlijke afdelingen. Nadat de weesjes op baby- en peuterleeftijd werden ondergebracht bij gastgezinnen, woonden ze van 4 tot 12 jaar in het Kinderweeshuis. De oudere jongens gingen vervolgens naar het Jongensweeshuis en de oudere meisjes naar het Meisjesweeshuis. In het weeshuis maakten de wezenpenningen deel uit van de dagelijkse gang van zaken.

Deze penningen kunnen worden onderscheiden in boodschappen- en werkpenningen. Een boodschappenpenning werd aan een kind meegegeven als het de taak had een boodschap te doen in de stad; dit gebeurde dan in opdracht van bijvoorbeeld de ‘moeder’ van de keuken, van het meisjesziekenhuis of van de linnen-, wollen-, stijfsters- of breiwinkel, anders gezegd de desbetreffende werkplaats in het weeshuis.

De werkpenningen werden gebruikt door de jongens vanaf 14 jaar, die in de stad in de leer waren voor een beroep. Het ging hierbij meestal om ambachten als timmerman, smid of bakker. Hun werkkleding en gereedschap konden zij (sinds 1765) opbergen in één van de 120 afsluitbare kastjes op de Jongensbinnenplaats.

Een aantal wezenpenningen uit onze museumcollectie is in 1983 gestolen uit de vitrine, waarin ze waren geëxposeerd. Op het moment van diefstal was er toevallig één uit de vitrine gehaald, omdat er op dat moment een kopie van werd gemaakt; dit is de hier afgebeelde 18de-eeuwse koperen werkpenning met op de keerzijde het cijfer 72. Deze replica heeft vele jaren met succes deel uit gemaakt van een onderwijsprogramma. In deze herfstvakantie maken de wezenpenningen opnieuw deel uit van educatief aanbod, nu dus in de vorm van een kinderworkshop.

Lees hier meer over dit object.