Ghanese kleding Amsterdam Museum
Het hart van Nederland lag vorige maand in Zuidoost. Heeft u het gezien? Het blijft vast nog even liggen. Want we herdenken voor de 25e keer dat er hier een vliegtuig neerstortte – een gebeurtenis van nationale betekenis met de Bijlmer als brandpunt. Imagine IC opende de tentoonstelling ‘Herdenken op gevoel: archieven van 25 jaar Bijlmervliegramp’. Die verkent het erfgoed van de ramp. Hoe kunnen de dingen die mensen over de ramp hebben bewaard en onthouden, worden omarmd door nieuwe generaties en tot ver buiten de Bijlmer? SBS6 hielp hieraan mee: op de avond van de opening stuurde Hart van Nederland het verhaal van Karin Moor het land in.
Karin had het eerder ook aan ons verteld. Zij was hulpverleenster van het eerste uur. Of eigenlijk van de eerste minuut. Ze toonde ons de doos vol spullen die haar herinneren aan de ramp. Die staat nu in de tentoonstelling. Er zit een agenda in met dagboekaantekeningen en allerlei briefjes met notities over getroffen huisnummers en bijbehorende familienamen. Karin vertelde dat ze de doos al een hele tijd niet meer open had gemaakt en waarschijnlijk voorlopig ook dicht zou hebben gelaten, als wij niet waren langs gekomen.
En tot precies dat moment had ze gedacht dat de ramp haar eigenlijk niet meer zoveel deed. Maar toen de doos eenmaal open was, bewezen haar emoties de waarde van de spullen. Het gesprek erover maakte veel los. Ook na 25 jaar blijkt de Bijlmerramp nog heel gevoelig. En niet alleen bij Karin. Ook bij de mensen met wie ze de ramp bespreekt, zoals wij. Of de journalist van SBS6. Karins verhalen en tranen raakten hem, brachten de ramp dichterbij. In hun gesprek werden de spullen van Karin tot erfgoed dat ze deelde met hem en de rest van Nederland.
In de tentoonstelling ligt naast de archiefstukken van mensen uit de buurt een document uit het Nationaal Archief. Het is het verslag van de Ministerraad van 9 oktober 1992 dat nu voor het eerst wordt tentoongesteld. In het hart van de Bijlmer. De ministers bespreken of de vlag op overheidsgebouwen halfstok mag op de dag van de eerste officiële herdenkingsceremonie. Punt van aandacht: die valt op zondag en dan is halfstok vlaggen ‘ongebruikelijk’. Bij dit document ‘van buiten’ de buurt zijn het Nationaal Archief en wij benieuwd naar de betekenissen die u daaraan hecht.
Kom kijken en vertel het. Deel ook uw eigen herinneringen en emoties en maak zo het erfgoed van de Bijlmerramp mee. Voor de hele stad en het land. Want rond de Bijlmerramp is Zuidoost het hart van Nederland.
Tot slot nog dit: in mijn column ‘In een doosje’ schreef ik dat ik bang was dat het Catharijneconvent het Playmobilpoppetje van Luther niet in de Luthertentoonstelling zou zetten. Het museum mailde dit wel degelijk te gaan doen en Luther in Playmobilversie ook op te nemen in de collectie. In zijn doosje, neem ik aan.
Marlous Willemsen,
directeur Imagine IC