Het bovenstaande is de introductietekst bij het hoofdartikel over Ko Mulder van Ineke Teijmant in Amstelodamum (jg. 100-2/april-juni 2013). In de collectie van het Amsterdam Museum bevindt zich een portret van haar, geschilderd door Willem den Ouden. Onlangs sprak ik uitgebreid met deze kunstenaar over dit werk; hier volgt een verslag van dat gesprek.
Willem den Ouden kan zich dat werk bijzonder goed herinneren. Het was een gemeentelijke portretopdracht. Destijds werden jaarlijks dat soort opdrachten gegeven voor het portretteren van een bepaalde belangrijke Amsterdammer. Jakoba Mulder was Hoofd Stadsontwikkeling en ging met pensioen. De procedure was dat degene waarvan een portret gemaakt zou worden, zelf uit een aantal kunstenaars (die waren voorgeselecteerd door een gemeentelijke opdrachtencommissie) kon kiezen aan de hand van het werk dat zij maakten. Jakoba Mulder koos voor Willem den Ouden. Voordien kende hij Jakoba Mulder niet.
De schilder beschouwt dit werk als één van zijn beste opdrachtportretten. Hij heeft er meer dan een jaar aan gewerkt, in de periode van oktober 1970 tot in december 1971. In die periode is hij herhaaldelijk op de werkkamer van Jakoba Mulder in het Wibauthuis geweest om bepaalde aspecten vast te leggen, die hij vervolgens in zijn atelier verwerkte in het schilderij. Enkele voorstudies en compositieschetsen voor dit werk maken deel uit van de collectie van Museum Het Valkhof in Nijmegen en naar zijn informatie bevindt zich ook in de collectie van Schloß Mayland een compositieschets. Willen den Ouden heeft Jakoba Mulder leren kennen als een bijzondere vrouw: intelligent en betrokken bij wat ze deed.
Hij heeft eraan gewerkt tot in de nacht voordat de opdrachtencommissie het eindresultaat zou komen bekijken. Als laatste had hij de rode magneetjes op het magneetbord opnieuw geschilderd, die nog nat waren bij het bezoek van de commissie. De commissieleden, waaronder Eugène Brands, vonden het een bijzonder geslaagd werk. Omdat ze ook vonden dat het echt af was, gaf de commissie aan dat Willem den Ouden er niet verder aan moest werken.
1972
Op 7 februari 1972 werd het schilderij onthuld op één van de wanden in de hal van de achtste verdieping van het Wibauthuis. Hiervan staan twee foto’s in het gemeentelijke blad Werk in Uitvoering (april 1972, p. 322). Op de bovenste foto spreekt Han Lammers de aanwezigen toe. Op de andere houdt Jakoba Mulder, staande voor het schilderij, een dankwoordje terwijl Willem den Ouden terzijde staat.
Op het schilderij is Jakoba Mulder aan alle kanten omringd door diverse stedenbouwkundige plannen, waar zij gedurende haar loopbaan aan werkte. Ze gaat letterlijk en figuurlijk op in haar werk, vandaar dat ze met vage contouren in haar werkruimte is weergegeven. In haar hand heeft ze een vulpen en een pakje Camel (met opschrift: Camel Quality) ligt binnen handbereik. Ook te zien als miniem detail is de ridderorde die ze heeft opgespeld. Voor haar ligt een presse-papier op een stapel paperassen. Het bruin achter haar tegen de wand is van kartonnen opberghulzen.
Op haar bureau ligt het ontwerp voor Recreatiegebied Spaarnwoude (dit opschrift is verticaal te lezen onder de windroos). Toen er voor dit gebied sprake was van een verkeersweg zonder ondertunneling heeft zij zich sterk hiertegen verzet en dit voornemen sneuvelde. Op haar ontwerp zien we een verkeersknooppunt ten zuidwesten van het geplande recreatiegebied. Willem den Ouden koos voor een diagonale weergave van dit, deels in olijfgroen ingekleurde ontwerp, om hiermee een duidelijk en niet rechthoekig kleuraccent te creëren, niet alleen binnen het schilderij maar ook met oog op de beoogde ruimte voor dit schilderij: de kleurloze hal voor de lift met al zijn rechte lijnen.
Aan de muur hangt links een planologisch ontwerp voor Buitenveldert met een reeks bouwblokken. Op de tekentafel achter haar ligt haar ontwerp voor het Beatrixplantsoen. En rechts hangt een eerste ontwerp voor het Amsterdamse Bos, met het groen van de beplanting en het blauw van water, met bovenaan de Bosbaan. Links hiervan geeft een foto van een deel van het Amsterdamse Bos een indruk van hoe het geworden was.
Klik hier voor meer informatie over dit object.