De (klein)kinderen van de Pioniers

In De Bruiloft Van Özlem vertelt actrice Özlem Solmaz hoe ze als Turkse Amsterdamse tegenover het huwelijk staat. Ze is single en heeft lol met haar vriendinnen. Ze is al achter in de twintig, dus haar Turkse familie verwacht snel een echte Turkse bruiloft, zo één met een zaal met 600 man, veel muziek, veel eten en als huwelijkscadeau geld en goud van de gasten. En met een Turkse man natuurlijk. In een prachtige (gesponsorde) bruidsjurk vertelt Özlem, soepel schakelend tussen Turks en Nederlands, over de dromen van haar moeder en tantes (satijnen stoelhoezen met gouden linten) en de gebruiken rond een Turks huwelijk (het steeds maar geld onder de deur door schuiven, voordat de bruid naar buiten komt). Ze haalt herinneringen op aan haar opa, een trotse gastarbeider die het lot van de familie voor altijd veranderd heeft door zijn komst naar Nederland. Begeleid door Onur Erdem op saz speelt Özlem met de twee culturen waarin ze is opgevoed, terwijl ze glimlachend om de ideeën over maagdelijkheid een rood lint om haar middel knoopt. Na afloop van de door theatermaker Anne Maike Mertens geschreven en geregiseerde voorstelling was er (ook gesponsorde) baklava. Een 'cultuurspagaat', stond in één van de recensies.

Theatermaker Sadettin Kirmiziyüz zegt in een interview over zijn serie voorstellingen rond zijn familie dat hij zich absoluut niet verscheurd voelt tussen twee culturen. “De contrasten vind ik juist geestig, spannend en absurd. Ik maak geen pijnlijke spagaat, maar doe een tapdans.” De fel geel met blauw gekleurde containers waarin hij What’s happenin’ brother? speelt, zijn neergezet op het NDSM terrein. Als in een boksarena is het publiek getuige van de liefde en strijd tussen de broers, archetypisch neergezet als de subsidieslorpende theatermaker Sadettin, die als kind al een hele encyclopedie uitlas, en de vijf jaar oudere Süleyman die al vechtend zijn broertje beschermt en eigenaar wordt van een succesvolle koffieshopketen. In een geestige en ontroerende monoloog beschrijft Kirmiziyüz het opgroeien in een galerijflat in Zutphen waar ze als één van de eerste Turkse families kwamen te wonen (en daarom eerder vertroeteld dan gediscrimineerd werden). Met een boek vol cijfers over immigratie en integratie in de hand speelt hij met de statistieken over buitenlanders, waarbij vooral Marokkanen het moeten ontgelden. Maar ook zichzelf spaart hij niet.

Twee mooie voorstellingen, gaat dat zien, en kom vooraf kijken naar de tentoonstelling in Nieuw Dakota en luisteren naar de verhalen van de Turkse pioniers (tot en met 15 juli).