#020today: Twee heiligen

Deze gevelstenen zijn afkomstig uit twee vroeg 17de-eeuwse buurhuizen op de Nieuwmarkt, bij de hoek met de Dijkstraat. De huizen werden in 1618 in opdracht van de stad gebouwd naar het ontwerp van Hendrick de Keyser. In 1926 zijn deze panden afgebroken om plaats te maken voor het forse bouwwerk, ontworpen door H. Th. Wijdeveld, van de textielfirma Flesseman. Tegenwoordig bevindt zich in dit gebouw onder andere het multifunctionele complex ‘Centrum van ouderen Flesseman’; in het portiek zijn sinds 1998 afgietsels te zien van beide gevelstenen.

In het linker huis - waar de gevelsteen met Andreas zat - woonde Bartholomeus van der Helst (ca. 1613-1670). Van der Helst was op jonge leeftijd vanuit zijn geboortestad Haarlem naar Amsterdam gekomen en werd daar door Nicolaes Eliasz Pickenoy tot portretschilder opgeleid. Hij huurde dit huis in ieder geval in 1636 toen hij met Anna du Pire in het huwelijk trad. Het huis werd na verloop van jaren misschien te klein, want vanaf 1647 huurde de schilder een tweede huis op het Walenpleintje naast de Waalse Kerk.

Vanaf 1660 woonden Van der Helst en zijn vrouw in een huis in de Nieuwe Doelenstraat, maar in 1663 gingen zij weer terug naar de Nieuwmarkt. Hij woonde toen in het gebouw dat in 1615 als Meelhal was gebouwd en, net als de twee Nieuwmarkt-huizen, door Hendrik de Keyser in opdracht van de stad werd gebouwd. Waarom juist de apostelen Andreas en Jacobus op de gevelstenen staan afgebeeld, is niet duidelijk. Misschien werd voor Andreas gekozen vanwege zijn kruis dat in het wapen van Amsterdam is opgenomen.

Kijk hier voor meer informatie.