Het eikenhouten bord met een smeedijzeren ophangbeugel hing in het verleden aan het pand Singel 287; op een foto van het bord op deze locatie uit 1966 ontbreekt het hoofd ook al. Het uithangbord was met Giovanni Camozzi hiernaartoe verhuisd vanaf een plek een meter of tien verderop, net om de hoek in de Schoorsteenvegerssteeg. Daar had hij eerder zijn bedrijf, dat hij van zijn vader E.A. Camozzi had overgenomen.

Op de foto hieronder, gemaakt kort na 1930, prijkt het bord mét hoofd op de eerste materiaalwagen van vader Camozzi. Behalve als schoorsteenveger, zijn hoofdvak, werkte Camozzi sr. ook als metselaar, loodgieter en legger van terrazzovloeren. Hij was afkomstig uit het Valle Vigezzo in het Italiaanse Piemonte, nabij de grens met Zwitserland. Op tienjarige leeftijd was hij daar vertrokken; hij kwam terecht in Haarlem, waar hij ruim vijf jaar als jongen alle kneepjes van het vak schoorsteenveger leerde.

Camozzi had het uithangbord in 1911 laten maken door beeldsnijder Schrijvers in de Spuistraat. Met de vermelding ‘Erven J. Cavallini 1730’ wilde hij, als diens verre opvolger, de lange ambachtelijke traditie van zijn bedrijf benadrukken. Cavallini was destijds de eerste schoorsteenveger in de steeg die naar deze beroepsgroep werd genoemd.

Maar ook elders in de stad vestigden zich, al vanaf eind 17de eeuw, schoorsteenvegers die eveneens afkomstig waren uit de Alpendalen in de grensstreek van Italië en Zwitserland. In zo’n bedrijf had een baas knechten in dienst, die afkomstig waren uit zijn eigen streek van herkomst. In de 18de en 19de eeuw hadden de Italiaanse schoorsteenvegers in Amsterdam vrijwel een monopoliepositie.

Terug naar de Schoorsteenvegerssteeg: tegenwoordig is dit nauwe steegje tussen Singel en Spuistraat afgesloten. Het enige wat ter plekke nog concreet aan het verleden van deze steeg herinnert - je moet wel je best doen het op te merken - is te zien in de onderdoorgang in pand Singel 289: het straatnaambord Schoorsteenvegerssteeg.

In de collectie van het Amsterdam Museum is het uithangbord een kleine, tastbare herinnering aan deze specifieke groep migranten uit het verleden van de stad. In de afgelopen dertig jaar is het regelmatig in ons museum tentoongesteld. En we zijn blij dat in 2010 de bruikleen van dit bord werd omgezet in een schenking.

Kijk hier voor meer informatie over dit object.