Zoek de freezes! Verslag 'Workshop Do It Yourself Webarcheologie'

Toeristische rondleiding
De zestiendeelnemers van de workshop vertegenwoordigen de vele gezichten van webarcheologie: oud-DDS-bewoners, oud-DDS-werknemers, erfgoedprofessionals (archief, museum, bibliotheek, freelancers), vrijwillige webarcheologen en studenten. Na een korte presentatie over de webarcheologische opgraving van De Digitale Stad, een uitleg over de 'International Digital Preservation Day' en de 'Bit List of Digitally Endangered Species' kregen de deelnemers een toeristische rondleiding door 'De Replica' van De Digitale Stad door oud-DDS-werkneemster Liesbeth van der Kar. 'De Replica' is de reconstructie die Computer Science-studenten gebouwd hebben met moderne software en historische, authentieke data uit 1996. Liesbeth had al zestien jaar niet meer 'door de stad gewandeld' en vond 'De Replica' er ongelooflijk goed uitzien. Terwijl ze door de virtuele stad klikte deed ze verslag van hoe het toen (in 1996) was, zodat ook de deelnemers die de stad nog niet kenden een historische toeristische rondleiding kregen. "De Kiosk was het laatste nieuws, het café was de chat en in de metro kon je samen bouwen." Ja, er ontbrak nog wel het een en ander, zoals bijvoorbeeld het 'multicultureel plein' en het 'plein over de dood', maar de ervaring was "bijzonder leuk" en het is "nog steeds prettig navigeren door DDS". Wellicht worden de missende onderdelen tijdens het college 'History of Digital Cultures' aan de UvA komend jaar teruggevonden.

Levende geschiedenis
Het bijzondere van webarcheologie is dat het onderwerp van het onderzoek van zeer recente datum is. Het web is nog jong en de meeste betrokkenen leven nog! Om deze reden is het erg belangrijk om verantwoordelijk om te gaan met privacy. Een groot voordeel is dat je de oorspronkelijke bouwers, bedenkers en bezoekers van je digitale object kunt uitnodigen en kunt laten vertellen over wat zij zich nog herinneren over de werking, het gebruik en de betekenis van het object. In ons geval: De Digitale Stad. Het samenkomen van alle mensen, met verschillende expertises, tijdens de workshop leverde levendige beschrijvingen op over hoe iedereen DDS persoonlijk heeft beleefd. Door de rondleiding en de gesprekken kwamen weer nieuwe herinneringen naar boven.

De waarde van het 'opgraven' van 'De FREEZE', en hiermee het terugvinden van de DDS-data van 15 januari 1996, is erg groot. De vraag is daardoor nu: kunnen we niet meer 'freezes' (lees: momentopnames) zoeken van andere webobjecten? Dat zou natuurlijk geweldig zijn. DDS 'bevroor' de stad als cadeau voor haar tweejarige verjaardag. De stad werd opgeslagen op drie schijven en werd 'gedeponeerd in een archief ter bestudering voor archeologen in een verre toekomst'. Dit getuigt van een pionierende geest. De vraag is echter hoeveel 'freezes' zijn er nog meer gemaakt? En als ze ooit gemaakt zijn: kunnen we ze nog vinden en aan de praat krijgen?

Het is ook belangrijk nu en in de toekomst om zoveel mogelijk bronnen te bewaren en documenteren. Wat weten tieners bijvoorbeeld nog van Hyves? (Lees: 18 redenen waarom Hyves vroeger zo COOL was!). Lees hier hierover meer in het DIY Handboek voor Webarcheologie. 

Wat willen we nog meer opgraven?
Tijdens de bijeenkomst zijn onder andere de volgende historische digitale artefacten genoemd om op te graven: Startpagina, Zero Positive Ball, HCC computerblad, de site www.spelen.nl, Ilse en Antenna. We zijn ook erg benieuwd naar jouw ideeën. 

OPROEP: Wat vind jij dat opgegraven moet worden? Laat het ons onder dit artikel horen. Dank alvast!

Meer informatie:

• BitList maakt bedreigde informatie zichtbaar: foto’s, video, apps, USB-sticks
• DIY Handboek voor Webarcheologie