In elk geval zijn er volop lampionnen op dit olieverfschilderijtje van Rie Wouda-Letterie (1910-1979) in de collectie van het Amsterdam Museum. ‘Mooie lampionnen’ vinden kleindochters Hannah (7) en Lisa (bijna 9) met wie ik naar deze afbeelding kijk: ‘De lichtjes lijken net echt’. ‘Er is een stok met twee lampionnen.’ ‘Maar die pompoen hoort meer bij Halloween.’ ‘En de bomen zij heel mooi gekleurd omdat het herfst is.’

Rie Wouda schilderde dit werkje – ze was toen al op leeftijd – in de jaren zeventig. Het maakt deel uit van bijna veertig ‘naïef’ aandoende werken die ze destijds maakte met haar directe omgeving als onderwerp. Ze woonde in de Nieuwmarkbuurt en ik denk dat we deze voorstelling ook daar kunnen situeren. Althans: het gaat dan om herkenbare elementen die in de compositie zijn verwerkt. Als standpunt denk ik aan het Waterlooplein, ter hoogte van waar nu de noordoostelijke punt van het stadhuis is. We kijken uit op de Zuiderkerk, temidden van enkele panden aan de Raamgracht. Iets meer naar rechts zien we op de achtergrond een feeststoet aan de overkant van de Zwanenburgwal, waar nu de nieuwbouw van het Pentagon staat.

Dat Sint-Maarten toen werd gevierd in de Nieuwmarktbuurt, is best opmerkelijk. In het artikel Sint-Maarten herovert de stad (Ons Amsterdam, oktober 2004) wordt aangegeven dat in Amsterdam beneden het IJ dit feest vanaf halverwege jaren zeventig weer mondjesmaat werd gevierd – ‘In Zuid begon de victorie’. Maar kennelijk dus ook in de Nieuwmarktbuurt en dat nota bene in de roerige periode, toen de buurt in opstand kwam tegen de aanleg van de metro dwars door de buurt.

Anno nu wordt in deze buurt Sint-Maarten nog steeds volop gevierd. Langs de deur met buurt- of klasgenootjes. Of - dit jaar voor het eerst - in een Sint-Maartensoptocht van de Hermitage via het stadhuis naar de Nieuwmarkt.

Dit jaar is het favoriete liedje van Hannah:

ik loop met mijn lantaarn
en mijn lantaarn loopt met mij
daarboven stralen de sterren
beneden stralen wij
mijn licht is aan
ik sta vooraan
rabimmel rabammel rabom
mijn licht is uit
ik ga naar huis
rabimmel rabammel rabom

En Lisa zingt:

Sintermaarten mikmak
mijn moeder is een dikzak
mijn vader is een dunnetje
geef mij een pepermunnetje

pepermunnetjes lust ik niet
geef me dan een suikerbiet
suikerbiet met honing
later word ik koning

koning wil ik toch niet zijn
geef me dan een marsepein
marsepein met suiker
later word ik duiker
hotsee!