10 maart is weer de jaarlijkse ‘Landelijke Opschoondag’. Deze wordt gecoördineerd door Stichting Nederland Schoon, die zich ten doel stelt de hinder van zwerfafval te voorkomen en te bestrijden. Door het hele land worden activiteiten georganiseerd waarbij mensen (vanuit buurten, gemeenten, verenigingen en bedrijven) aan de slag gaan om hun leefomgeving schoon te maken. Bij dit soort acties heb ik iets tweeslachtigs: prima dat het gebeurt maar jammer dat het nodig is. Uiteraard zou het voorkomen van troep in de openbare ruimte ook de overheid veel werk uit handen nemen.
#020today: Opschoondag
Landelijke dag om omgeving op te ruimen
Bij het afgebeelde object van de dag staan we even stil bij het schoonmaken van de straat, anderhalve eeuw geleden. Het is een olieverfschilderij dat Rombertus van Arum (1812-1883) maakte in opdracht van de Maatschappij voor de Werkende Stand, die in 1854 was opgericht door een aantal geëngageerde ‘werkbazen’. Deze vereniging zette zich in voor het bestrijden van de werkloosheid, het opzetten van ambachtsonderwijs en het organiseren van culturele activiteiten.
De opdracht aan de schilder was één van de bekendste activiteiten van de Maatschappij in beeld te brengen, namelijk het werk van de afdeling Straatreiniging. In de sterk vervuilde stad van die tijd met zijn explosief groeiend inwonertal betekende dit reinigingswerk één van de bijdragen voor het verbeteren van de stedelijke hygiëne. De vegers werkten zowel op abonnementbasis voor particulieren als in opdracht van de gemeente bij het schoonhouden van pleinen, markten en bruggen.
Als plaats van handeling koos de schilder voor de Dam. Tegen de achtergrond van de beurs van Zocher (in gebruik genomen in 1845, afgebroken in 1903) en het monument De Eendracht, ter herdenking van de strijd in tegen de Belgen in 1831 (opgericht in 1856, afgebroken in 1913) zien we straatvegers duchtig aan het werk. De handkar links draagt de tekst 'afdeeling M.v.d.W.S. No. 34 STR' waaruit men zou kunnen opmaken dat er (tenminste) ruim dertig veegploegen bestonden.
Vanaf 1877 werden de reinigingstaken in Amsterdam door de gemeente ondergebracht bij één centrale organisatie: de Stadsreiniging.
Kijk hier voor meer informatie over dit object.
25 keer bekeken