(…) Gelukkig hadden we nog een museum op het programma staan. Het Amsterdam Museum. Mocht u in de kerstvakantie een dagje richting Amsterdam gaan, dan is een bezoek aan dit museum zeker de moeite waard. Het ligt aan de Kalverstraat en daar komt u toch. De ingang van het Amsterdam Museum is sinds kort in een van de zijsteegjes. Er is de komende maanden een boeiende tentoonstelling te zien over de karakteristieken van de stad Amsterdam. 'Het Amsterdam DNA'. Het gaat over de in het oog lopende eigenschappen van de stad. Bij zulke gelegenheden kijk ik ook altijd met een schuin oogje naar Urk. Wat zou het DNA van Urk zijn? Zijn er overeenkomsten. Wat zijn de verschillen?
Als kenmerken van het Amsterdam DNA worden genoemd: ondernemerschap, burgerschap, creativiteit en vrijdenken. Dat komt op het eerste gezicht aardig overeen met het Urker DNA. Behalve dan dat vrijdenken natuurlijk. Maar laten we eerst even naar die eerste drie eigenschappen kijken. Ondernemerschap wordt in de tentoonstelling als eerste genoemd. Amsterdam is nog altijd vooral een koopmansstad. De VOC-stad. Handel over het water. Urk heeft geen VOC voorgebracht, maar ondernemerschap is er zeker. En ook wij laten ons niet afschrikken door het water. Dan de burgerschap. De gemeenschappelijke verantwoordelijkheid. Op Urk zou je het gemeenschapszin kunnen noemen. Activiteiten zijn niet in de eerste plaats gericht op het individu, maar op de gemeenschap. Hoe zit het met die ceativiteit? Amsterdam is de stad van kunst, cultuur en architectuur. Op Urk is het allemaal veel bescheidener, maar talent is er zeker. Veel talent.
Nu nog even dat vrijdenken. Daar ligt een groot verschil. Amsterdam heeft altijd vrijdenkers voorgebracht, geherbergd en gekoesterd. Twee van de bekendste zijn Spinoza en Multatuli. Ze hebben beiden hun standbeeld in de stad en genieten een toenemende populariteit. Vrijdenkers laten zich alleen leiden door de rede, de wetenschap en de logica. Ze willen niets weten van autoriteitsgeloof of traditie. Aanvankelijk waren het mensen die zich vrijer opstelden ten opzichte van de godsdienst. Sinds de 19e eeuw zijn de meeste vrijdenkers atheïst. Op Urk is dat gelukkig geen hoofdstroming. We geloven niet in de rede, maar in God de Schepper van hemel en aarde.
We verlaten het museum. We gaan nog even winkelen. (…). In de museumwinkel liggen stapels afgeprijsde boeken over Amsterdam. Hoe zou het eigenlijk met mijn DNA zitten?