Naast de macabere figuren verbeeldt het schilderij verschillende Bijbelteksten over koning Saul. Saul voerde oorlog tegen de Filistijnen en vroeg daarbij God om hulp. God antwoordde echter niet en Saul richtte zich tot een vrouw in Endor die geesten op kon roepen. Zij riep Sauls vroegere en overleden raadgever op: de profeet Samuel. Geest Samuel voorspelde dat Saul de oorlog zou verliezen omdat hij zich van God afgekeerd had. Dit gebeurde inderdaad waarna Saul zelfmoord pleegde. Dit is allemaal te zien op het schilderij.

Opvallend is dat niet het Bijbelverhaal de meest prominente plaats in de voorstelling inneemt, maar de heksen op de voorgrond. Ze zijn weergegeven met attributen als wierook, kaarsen, uilen, bezems en een boek vol ‘magische’ formules. In Jacobs tijd werden al deze attributen met hekserij geassocieerd. Ook de macabere fantasiefiguren er omheen wijzen op hekserij en magie.

Jacob wilde met dit schilderij zijn middeleeuwse medemens iets duidelijk maken. Het werk draagt de boodschap uit dat hekserij het werk van de duivel is. Wie zich afkeert van God, zal gestraft worden. Gezien de geloofsstrijd in Jacobs tijd zal de boodschap indirect voor de protestanten bedoeld zijn. De katholieken waren namelijk van mening dat de protestanten zich afkeerden van het ware geloof, en zij daarvoor gestraft zouden worden. Net zoals met koning Saul gebeurde dus, toen hij zich met toverij inliet in plaats van op God te vertrouwen.

Wil je meer weten over het schilderij? Dat kan hier. Op de website van het Rijksmuseum kun je het schilderij in close-up bekijken (https://www.rijksmuseum.nl/nl/collectie/SK-A-668).