Ook hebben leerlingen Art en Design van het ROC Amsterdam-Noord hedendaagse panorama’s op het IJ geschilderd die tegenover de werken van de oude meester zijn geplaatst. Tevens zullen kunstenaars uit Noord zich in de komende weekeinden presenteren met pop-up tentoonstellingen. 100 jaar ENTOS is te volgen op Facebook.
In de zomer van 1913 werd in de Tolhuistuin en Buiksloterham-polder de ENTOS georganiseerd als promotie van de vaderlandse scheepvaart. Een afzonderlijk paviljoen was ingericht waar speciaal aandacht werd besteed aan de Amsterdamse haven. De decoratie van het tijdelijke expositiegebouw droeg de gemeente op aan de kunstschilder Hobbe Smith (1862-1942). De in Friesland geboren schilder groeide op in Amsterdam en kreeg zijn opleiding onder andere aan de Rijksacademie. Hij was een veelzijdige kunstenaar die alle genres voor zijn rekening nam, maar haven- en riviergezichten waren zijn specialiteit. Van de gemeentelijke havendienst kreeg hij een boot ter beschikking waarmee hij dagenlang langs de oevers van het havengebied voer, van Pampus tot IJmuiden. In korte tijd vervaardigde hij een serie van twaalf spectaculaire schilderijen die een fraai beeld geven van de bedrijvigheid en het verkeer op en rondom het IJ aan het begin van de 20ste eeuw toen scheepvaart en scheepsbouw opnieuw tot bloei kwamen in de Amsterdamse haven.
De doeken van gemiddeld 5 meter breed en 2,5 meter hoog zijn in de jaren twintig van de vorige eeuw op verschillende internationale tentoonstellingen te zien geweest; sindsdien zijn ze in opslag bij het Amsterdam Museum. Een aantal doeken werd tot voor kort opgerold bewaard en pas in het afgelopen jaar was er ruimte om de schilderijen af te rollen. Restauratoren hebben de schilderijen op spieramen gemonteerd, zodat nu voor het eerst na lange tijd de gehele serie getoond kan worden. De conditie van de schilderijen is stabiel, maar de expositie destijds in het paviljoen evenals op buitenlandse locaties heeft, evenals de tand des tijds, sporen nagelaten. Tijd en geld ontbraken om voor deze expositie de omvangrijke doeken te restaureren.
Het jaar 2013 vormt een goede aanleiding om 100 jaar ENTOS te memoreren in het havengebied dat in de loop van een eeuw enorm is veranderd. De Kromhouthal, waar vroeger scheepsmotoren werden gemaakt, is nu een toepasselijke locatie met uitzicht op het IJ en aan de overkant de moderne architectuur van het Java-eiland en de Passagiersterminal. In zekere zin zijn de schilderijen weer terug op de plaats van oorsprong en hopelijk zal de expositie een aanzet zijn om de Gezichten op het IJ in oude luister te herstellen. Particulieren en bedrijven wordt gevraagd een bijdrage te leveren aan de restauratie, waarna de havengezichten opnieuw een plaats kunnen krijgen in Amsterdamse gebouwen.
U kunt ons hiermee helpen door een donatie te doen ten behoeve van de restauratie. Voor informatie over donaties, fiscale voordelen of andere vragen kunt u contact opnemen met Denise de Boer, manager fondsenwerving en sponsoring Amsterdam Museum, via D.deBoer@amsterdammuseum.nl.
