Omstreeks 1500 kende men in Amsterdam zowel eenvoudige eenstemmige en tweestemmige muziek als meerstemmige (polyfone) muziek. Bij de eenvoudige tweestemmige kloostermuziek volgt de tweede stem de hoofdmelodie. In de polyfone muziek heeft iedere stem een eigen gelijkwaardige melodische lijn en een eigen ritme. Polyfone muziek werd in een koorboek opgeschreven waarbij men om één lessenaar heen stond te zingen. Kloostermuziek noteerde men, vaak tussen de teksten, in kleine boekjes, bedoeld voor privégebruik.
De componisten van de muziek waren lang niet altijd bij naam bekend. Maar via mondelinge overlevering zwierven dezelfde muziekstukken vaak rond in tal van Europese landen.
Twee van de onderstaande kerkelijke gezangen komen uit de beroemde Occo Codex, een prachtig geïllustreerd koorboek dat Pompeius Occo (1483-1537) liet samenstellen door Petrus Alamire. De gezangen waren bedoeld voor gebruik in de Kapel ter Heilige Stede, waarvan Occo sinds 1513 kerkbewaarder was. Bankier Pompeius Occo was ook een belangrijke opdrachtgever van kunstenaar Jacob Cornelisz van Oostsanen.
Muziek:
1. Ave pulcherrima regina. Componist onbekend.
Eenvoudige tweestemmige kloostermuziek.
Handgeschreven muziek en tekst zijn afkomstig uit het Koning Manuscript (ca.1500).
Ave pulcherrima regina
2. O, salutaris Hostia. Componist onbekend
Een vierstemmig eerbetoon aan het hostiewonder, dat in 1345 zou hebben plaatsgevonden in Amsterdam.
Handgeschreven muziek en tekst zijn afkomstig uit de Occo Codex (1515 - 1517).
O Salutaris Hostia
3. Adieu, naturlic leven mijn. Componist onbekend
Polyfone muziek. Werd bijvoorbeeld uitgevoerd in huiselijke kring tijdens bijeenkomsten van aanhangers van de Moderne Devotie (opgericht door Geert Grote).
Handgeschreven muziek en tekst zijn afkomstig uit het Koning Manuscript (ca. 1500).
Adieu, naturlic leven mijn
4. Kyrie I uit de Missa Ecce panis angelorum, Hottinet Barra (ca. 1510-1523)
Het Kyrie (eerste muziekdeel uit een mis) uit deze muziekbundel was bestemd voor de dienst in de Heilige Stede. Dit meerstemmige (polyfone) muziekstuk was internationaal bekend.
Handgeschreven muziek en tekst zijn afkomstig uit de Occo Codex (1515 - 1517)
Kyrie I Missa Ecce panis angelorum
5. Gloria in excelsis deo, componist onbekend
Polyfone muziek. De muzieknoten (het refrein) zijn afgebeeld op het schilderij van Jacob Cornelisz van Oostsanen, De aanbidding van Christus met de familie Boelen, 1512
Gloria in excelsis deo
De muziekstukken worden uitgevoerd door het Aventure, ensemble voor middeleeuwse muziek. Artistiek leider: Ita Hijmans.
Voor meer informatie zie: Aventure ensemble