amsterdam museum
 

Biografie van Amsterdam 2015

Feesten in Amsterdam

Amsterdam kent een lange en rijke feestcultuur. Door de eeuwen heen hebben Amsterdammers zich bewezen als uitbundige en originele feestvierders en feestgangers, van de middeleeuwse sacramentsprocessies tot en met de spraakmakende hedendaagse uitgaanscultuur. Amsterdamse feesten zijn er in soorten en maten. Sommige zijn eenmalig en duidelijk gebonden aan een specifieke gebeurtenis, zoals de bevrijdingsfeesten in mei 1945, de feestelijke anti-kruisrakettendemonstratie in 1981 of de uitbundige ontvangst van het Nederlandse voetbalelftal in 1988; andere daarentegen zijn onderdeel van een jaarlijks terugkerende traditie zoals Koninginnedag (Koningsdag) of de intocht van Sinterklaas. Sommige feesten komen van onderaf zoals de oorspronkelijke Hartjesdag op de Zeedijk, terwijl andere duidelijk van bovenaf zijn georganiseerd, zoals het Rembrandt-feest van 1906 en de herdenking van het 700-jarige bestaan van de stad in 1975, toen de gemeenteraad nadrukkelijk vaststelde dat de feestelijkheden moesten plaatsvinden in overeenstemming met ‘de financiële ingetogenheid, die onze tijd vereist’.

Bepaalde plekken in de stad hebben hun eigen festiviteiten en feestcultuur gegenereerd, zoals de Jordaan met het Jordaanfestival en de Bijlmermeer met het Kwakoe-festival, terwijl andere feesten verspreid over de gehele stad plaatsvinden. Sommige feesten zijn slechts bestemd en begrijpelijk voor een inner-crowd (denk bijvoorbeeld aan de extravagante feesten in de RoXy en de iT), andere bieden voor ieder wat wils. Voor alle feesten geldt natuurlijk dat zij niet statisch zijn maar in de loop van de tijd veranderingen hebben ondergaan die vaak niet los te zien zijn van grotere maatschappelijke, politieke, economische en culturele ontwikkelingen in de stad. Feesten staan immers nooit op zichzelf, maar gaan altijd ook over dromen en wensbeelden, over ‘wij’ en ‘zij’, en over waarden en normen.

In het Biografie van Amsterdam 2015 gaan we die rijke Amsterdamse feestcultuur nader onderzoeken: wat maakt iets in heden en verleden tot een ‘Amsterdams feest’? Welke veranderingen hebben zich voorgedaan in de als typisch omschreven Amsterdamse feestvreugde, en waar zijn die door voortgebracht? Wat dreef en drijft al die feestvierende ‘Amsterdammers’? Welke rituelen kennen zij en wat maakt iets tot een feest? En wie bepaalt wie wel en wie niet mee mag/kan doen?

Geïnspireerd door historische antropologen en etnografen en uitgaand van originele en onverwachte invalshoeken proberen we via vijf op zichzelf staande filmpjes een informatief mozaïek van de Amsterdamse feestcultuur te presenteren dat niet alleen een verrassend beeld geeft van de Amsterdamse feestcultuur door de tijden heen maar ook bijdraagt aan een scherper inzicht in het DNA van de stad Amsterdam.