Johan Conrad Greive, De Amstel van de Hogesluis gezien met de jachthaven en het botenhuis van de roeivereniging 'De Hoop' en de Sint Willibrorduskerk buiten de Veste, 1876, Collectie Amsterdam Museum
De artistieke Amstel
De Amstel heeft veel Amsterdamse kunstenaars geïnspireerd. Johan Conrad Greive was één van de geïnspireerde artiesten. Als geboren Amsterdammer moet hem de liefde voor de Amstel met de paplepel zijn ingegoten. Hij stond ook bekend als schilder van zee- en riviergezichten in de regio van Amsterdam. De Amstel kon dus niet ontbreken in zijn oeuvre. Met de rode gloed in het schilderij weet Greive de rivier in een goed daglicht te stellen.
Een kaarsrechte veenrivier
Het gedeelte van de Amstel dat geschilderd is door Greive is de laatste tijd onderwerp van veel speculaties. Er wordt namelijk gesuggereerd dat het deel van Amstel tussen de Omval en de Blauwbrug niet tot de natuurlijke loop van de rivier behoort. Dit stuk van de Amstel loopt namelijk kaarsrecht! Toch apart voor een oude veenrivier? Dit deel van de Amstel zou een gegraven kanaal naar een klein veenstroompje in het Noorden zijn en in de elfde eeuw zijn aangelegd.
Cornelis Anthonisz, Gezicht op Amsterdam in vogelvlucht, 1538, Collectie Amsterdam Museum
Tegendraads
De speculaties gaan echter nog verder! Zo zou de rivier radicaal zijn veranderd na de Allerheiligenvloed van 1170. De overstromingen hadden als gevolg dat het IJ, dat andere prachtige water van Amsterdam, veranderde van een beekje in een échte rivier. De Amstelrivier vond ook aansluiting op het IJ en kwam daardoor direct in contact met de Zuiderzee. Er gebeurde iets fascinerends: de stroming van de Amstel draaide om. De rivier stroomde uiteindelijk tegen haar eigen stroom in. Amsterdamser had bijna niet gekund!